Σε άμεση εφαρμογή μπαίνει από την 1η Ιανουαρίου 2023 η τηλεργασία στο Δημόσιο, στο πλαίσιο του νέου νόμου του υπουργού Εσωτερικών Μάκη Βορίδη. Σημειώνεται ότι στις  διατάξεις του ν. 4807/2021 υπάγονται:

Α) οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όπως ορίζεται στην περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), τα εκτός αυτής νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, καθώς και οι εκτός αυτής δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί του Κεφαλαίου Α’ του ν. 3429/2005 (Α’ 314)  (άρθρο 3 παρ. γ).

Β) οι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου των ανωτέρω Φορέων, συμπεριλαμβανομένων των απασχολούμενων με σύμβαση έμμισθης εντολής, καθώς και οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί που ασκούν διοικητικό έργο, εφόσον η φύση των καθηκόντων τους καθιστά εφικτή την εκτέλεσή τους μέσω τηλεργασίας (άρθρο 4).

Εξαιρούνται του πεδίου εφαρμογής:

α) οι ασκούντες καθήκοντα προϊσταμένου καθ’ οιονδήποτε τρόπο σύμφωνα με γενικές ή ειδικές διατάξεις (με επιλογή και τοποθέτηση, με τοποθέτηση ή με αναπλήρωση)

β) το υπόλοιπο εκπαιδευτικό προσωπικό και οι εκπαιδευτές σε όλες τις δομές κάθε βαθμίδας εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Οι ανωτέρω εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής ισχύουν και για την τηλεργασία που χορηγείται για λόγους υγείας.

Βασικές αρχές τηλεργασίας

Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4807/2021 οι βασικές αρχές της τηλεργασίας, οι οποίες αναλύονται περαιτέρω στην εν λόγω διάταξη είναι ο οικειοθελής χαρακτήρας, η αρχή της ίσης μεταχείρισης, η προστασία των προσωπικών δεδομένων και ο σεβασμός της ιδιωτικής ζωής.

Όσον αφορά τον οικειοθελή χαρακτήρα της τηλεργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 5, η τηλεργασία έχει κατ΄αρχάς τον χαρακτήρα αυτό- οικειοθελή – και δεν συνιστά υπηρεσιακή μεταβολή. Σύμφωνα, ωστόσο με το άρθρο 7 του ν.4807/2021 σε περίπτωση κινδύνου της δημόσιας υγείας και εκτάκτων συνθηκών και αναγκών, ο υπάλληλος οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του φορέα για τηλεργασία για τον απαιτούμενο χρόνο μέχρι την άρση των εν λόγω συνθηκών. Στις περιπτώσεις αυτές για την εφαρμογή των διατάξεων της τηλεργασίας θα εκδίδονται σχετικές οδηγίες προς τις Υπηρεσίες.

Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση κινδύνου υγείας του υπαλλήλου, καθώς και σε περιπτώσεις υπαλλήλων με μόνιμα ή πρόσκαιρα προβλήματα υγείας, εφόσον η φύση των καθηκόντων του καθιστά εφικτή την εκτέλεσή τους μέσω  τηλεργασίας, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στην απόφαση του άρθρου 13 του νόμου (Κεφάλαιο 7 της εγκυκλίου), ο φορέας οφείλει να αποδεχθεί το αίτημα του υπαλλήλου για τηλεργασία, εκτός αν συντρέχει ειδικός και σπουδαίος λόγος για την απόρριψή του, τον οποίο ο φορέας οφείλει να εκθέσει και να αιτιολογήσει εγγράφως προς τον υπάλληλο.

Χρονικά όρια τηλεργασίας

Η τηλεργασία παρέχεται σε καθορισμένες ημέρες ανά εβδομάδα και μήνα εκάστου ημερολογιακού έτους, οι οποίες καθορίζονται ειδικότερα στην απόφαση που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 13 του νόμου.

Η τηλεργασία δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά τις σαράντα τέσσερις (44) εργάσιμες ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Οι εν λόγω ημέρες λαμβάνονται υποχρεωτικά εντός του χρονικού διαστήματος των τριών (3) μηνών, για το οποίο εκδίδεται η απόφαση του άρθρου 13. Ως εκ τούτου, κατόπιν έκδοσης της απόφασης του άρθρου 13, με την οποία καθορίζονται οι θέσεις που είναι επιλέξιμες για τηλεργασία, οι υπάλληλοι έχουν δικαίωμα, με τη διαδικασία που περιγράφεται ακολούθως, να αιτηθούν τη χορήγηση τηλεργασίας κατ’ ανώτατο όριο για 44 εργάσιμες ημέρες εντός συγκεκριμένου τριμήνου.

Οι ημέρες αυτές τηλεργασίας, εφόσον γίνει δεκτό το αίτημα του υπαλλήλου, λαμβάνονται υποχρεωτικά εντός του συγκεκριμένου τριμήνου και στον ίδιο υπάλληλο δεν μπορεί να χορηγηθεί εκ νέου τηλεργασία σε επόμενο τρίμηνο εντός του ίδιου έτους, ακόμη και αν έχει χορηγηθεί τηλεργασία για λιγότερες από 44 ημέρες. Τα ανωτέρω περί μη δυνατότητας χορήγησης ημερών τηλεργασίας σε άλλο τρίμηνο, από αυτό για το οποίο έχει εκδοθεί απόφαση, ισχύουν και σε περίπτωση περάτωσης της τηλεργασίας κατ’ εφαρμογή του άρθρου 16 του ν.4807/2021 ή της παρ. 7 του άρθρου 4 της αριθ. ΔΙΔΑΔ/Φ.64/890/οικ. 16790/20-10-2022 απόφασης, είτε κατόπιν αίτησης του ίδιου είτε με πρωτοβουλία της υπηρεσίας.

Δεν επιτρέπεται η παροχή τηλεργασίας κατά το χρονικό διάστημα από 15 Ιουλίου έως 31 Αυγούστου εκάστου ημερολογιακού έτους. Ωστόσο, ο περιορισμός αυτός δεν ισχύει για τις περιπτώσεις χορήγησης τηλεργασίας είτε για λόγους υγείας των υπαλλήλων (παρ. 2 του άρθρου 7) είτε για λόγους κινδύνου της δημόσιας υγείας και εκτάκτων συνθηκών και αναγκών (παρ. 3 του άρθρου 7).

Τα προβλεπόμενα εν γένει στο άρθρο 8 του ν.4807/2021 δεν εφαρμόζονται στις περιπτώσεις χορήγησης τηλεργασίας για λόγους υγείας δεδομένου ότι σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 8 «Το παρόν δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 7» και για τα χρονικά όρια της τηλεργασίας για λόγους υγείας σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 7 εφαρμόζονται τα ειδικώς οριζόμενα στην ΚΥΑ για τη χορήγηση τηλεργασίας για λόγους υγείας (Κεφάλαιο 9).