Ο κ. Δημητράτος αναφέρθηκε στο άρθρο που συνέγραψε στην Κεφαλονίτικη Πρόοδο για το σύστημα ποτίσματος στην περιοχή του Λουρδά στα παλαιότερα χρόνια : 

«Ήτανε μια συλλογική δουλειά δική μου ,της Αλίκης Πάνου η οποία είναι Βιολόγος και μέλος του «Αρχιπελάγους» όπως κι εγώ- και του αδελφού μου Βαγγέλη Δημητράτου. 

Το «Αρχιπέλαγος» είναι μία ΜΚΟ  που δραστηριοποιείται χρόνια στην Κεφαλονιά, και η οποία είναι παρακαταθήκη για την γνώση και την προστασία του περιβάλλοντος. Με το «Αρχιπέλαγος» είχαμε κάνει το πρώτο περιπατητικό μονοπάτι στο Λουρδά το 1991.

Το άρθρο το γράψαμε ως μία απόδοση φόρου τιμής στους γονείς μου, που ήταν αγρότες και από τον Λουρδά και οι δύο. Την Στάμω και τον  Ιάσωνα Δημητράτο, που συνδύαζαν την αγροτική δουλειά με την οικογένεια, ούτως ώστε να μάθουν και οι νέοι ότι οι κοινωνίες όταν θέλουν να πάνε μπροστά, έχουν την δυνατότητα να οργανώσουν όλα τα αγαθά που έχουν στα χέρια τους. Γι αυτό και το νερό, οργανώθηκε ως κοινωνικό αγαθό, και έδωσε τα αποτελέσματα που έδωσε. 

Ο Λουρδάς ήταν ο κήπος της Κεφαλονιάς , το μέρος που βοήθησε τους Κεφαλονίτες να επιβιώσουν στην κατοχή, γιατί  έβγαζε μια τεράστια ποσότητα προϊόντων και για ένα διάστημα χρησιμοποιήθηκε και ως σιτοβολώνας της περιοχής για να έχουνε ψωμί να φάνε. 

Συντήρησε και έναν συνεταιρισμό πώλησης προϊόντων από τον πόλεμο ,μέχρι της αρχές της δεκαετίας του 1980. Αυτός ο συνεταιρισμός απέδωσε πολλά έσοδα στους κατοίκους μέλη του και ανάσχεσε και ένα μέρος από αυτούς που ήθελαν να φύγουν εκτός Κεφαλονιάς. Αυτό ήταν ευεργετικό για την περιοχή μας και στην περιοχή του Λουρδά δεν ήταν μόνο Λουρδάδες, αλλά και από Σιμωτάτα και Βλαχάτα. Ήταν κάτι θαυμαστό  αυτό που γινότανε ως προς την διαχείριση του νερού , αλλά και ως προς την προστασία της περιοχής και του περιβάλλοντος. 

Τα αυλάκια που το καλοκαίρι ήταν αρδευτικά, τον χειμώνα γινόντουσαν αποστραγγιστικά , με αποτέλεσμα την διατήρηση της μορφής της περιοχής σε μεγάλη χρονική διάρκεια και τον πλουτισμό της πανίδας με πάρα πολλά είδη ζώων και φυτών, τα οποία συντηρήθηκαν από όλη αυτή την προσπάθεια του πληθυσμού της περιοχής. 

Από την άποψη των οπωρώνων, υπήρχαν ποικιλίες λεμονιάς, πορτοκαλιάς, μανταρινιάς, τα οποία είχαν προέλευση από την παλιά Βαλιάνειο Σχολή, που λειτούργησε τέλη του 18^ου με αρχές του 19^ου αιώνα. 

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πορτοκαλιές στην περιοχή, που έχουν ηλικία πάνω από 130 χρόνια περίπου. Υπάρχει και ένα μοναδικό είδος βερικοκιάς, πάνω από 100 χρόνων. 

Αυτές τις ηλικίες σήμερα δεν τις βρίσκεις εύκολα. Υπήρχαν βέβαια και οι ποικιλίες των κηπευτικών, οι οποίες ήταν πραγματικά σημαντικές και ένα μέρος από αυτές διασώθηκε, τις είχε δώσει η μάνα μου την δεκαετία του 80, στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στην τράπεζα σπόρων. Υπάρχουν κάποιοι ντόπιοι ακόμα, που χρησιμοποιούν αυτές τις ποικιλίες. Η κύρια πηγή ήταν η πηγή του χωριού στον «Πλάτανο» και την χρησιμοποιούσαν για το πόσιμο νερό της περιοχής, για το πλύσιμο ρούχων, δεν υπήρχαν χημικά προϊόντα τότε και στην συνέχεια  από το αυλάκι  έφτανε στις δεξαμενές  και κατέληγε στους κήπους. 

Οι λάκκοι έχουν καταστραφεί οι περισσότεροι, κάποιοι γίνανε και σπίτια με το βασιλικό διάταγμα του 1958.

Υπάρχουν κάποια απομεινάρια, ήταν ουσιαστικά φτιαγμένοι με πέτρα και πηλό, ένα υλικό που λέγεται πυρομάχος ,τρίχες ζώων κλπ και ήταν φτιαγμένοι στο μέγεθος μιας αράδας νερού , για να ποτίσει ο καθένας το μέρος που καλλιεργούσε. Έγινε και  αποτύπωση σε χάρτη των ροών των ρεμάτων, που απομεινάρια τους υπάρχουν ακόμα.

 Ήταν τα αυλάκια που συντηρούσαν και φαίνεται και το πώς λειτουργούσαν και η διακλάδωση τους ανά πηγή και το πώς το νερό έφτανε και στο τελευταίο σημείο. Σε μια βρύση του «καλού» προς την ανατολική πλευρά, την μία χρονιά είχαν νερό και την άλλη δεν είχαν, μία τέτοια κατάσταση ανάλογη, πρέπει να ήταν Κεφαλονίτικη κουλτούρα γενικώς, είχα μάθει ότι υπήρχε και στο Πυργί. 

Ο δρόμος της παραλίας έγινε μετά την Δικτατορία , παλιότερα δεν υπήρχε, η επικοινωνία γινόταν η από τα επάνω μονοπάτια, η τον επάνω κάθετο δρόμο που πάει στον παλιόφουρνο και ήταν ο κύριος δρόμος. Στο κάτω μέρος της παραλίας υπήρχαν λυγαριές, αθάνατοι, μπαρμπαροσυκιές κι σκαμνιές, φυτά που αντέχουν στη θάλασσα και σταματούσαν και την διάβρωση. Πρέπει να υπάρχου φωτογραφίες, αλλά πρέπει να τις αναζητήσουμε και κάνω έκκληση εάν κάποιος έχει μία φωτογραφία με την παλιά βρύση του Λουρδά, όχι αυτή που έγινε μετά τους σεισμούς, να την βγάλει στη δημοσιότητα για να την δούμε». 

Ερωτηθείς εάν τα επόμενα χρόνια θα υπάρχει πρόβλημα με το νερό, ανέφερε: «Πιστεύω ότι θα έχουμε ,γιατί δεν είναι μόνο ποιοτική η συσσώρευση του νερού, είναι και ποσοτική πια. Στην Κεφαλονιά μιλάμε για μια τεράστια επέκταση της δόμησης σε όλα τα μέρη. Δεν  ξέρουμε πόσα κυβικά νερού πισίνας έχει αυτή τη στιγμή. Αυτά τα κυβικά νερού απολυμαίνονται με χλώριο και υπάρχει μια ποσότητα χλωρίου, που μπαίνει κάθε χρόνο στον υδροφόρο ορίζοντα της Κεφαλονιάς. Μια συλλογή στοιχείων χρειάζεται για να καταλάβει κανείς την έκταση του προβλήματος. Κάποτε θα πρέπει να ξεκινήσουμε να βλέπουμε και τα πράγματα πριν μας προσπεράσουν. Η Κεφαλονιά με όλο αυτό που έχει, είναι πραγματικά μοναδική και ειδικά στον χώρο της φύσης άμα την χαλάσουμε, θα είμαστε άξιοι της μοίρας μας Είναι θέμα παιδείας , αν η παιδεία μας είναι να προστατέψουμε τον χώρο μας και το περιβάλλον μας, τότε θα δούμε τα παιδιά μας να ξεπερνούν καλύτερα το εμπόδιο στο οποίο εμείς έχουμε κολλήσει ουσιαστικά. Είναι ζήτημα βούλησης». 

Όσον αφορά το άρθρο που κυκλοφόρησε στην Κεφαλλονίτικη Πρόοδο: « Είναι συμπυκνωμένο αλλά και αναλυτικό  και θεωρώ ότι οι Κεφαλονίτες έχουν δώσει δείγματα συλλογικής δουλειάς τα οποία πρέπει να βγουν προς τα έξω , γιατί υπάρχει μια καλλιεργημένη νοοτροπία, ότι ο Κεφαλονίτης δε μπορεί να κάμει με τους άλλους. Όχι, μπορούμε να κάνουμε μεταξύ μας, έχουμε την κουλτούρα, είμαστε έξυπνοι άνθρωποι, έχουμε ένα αλλιώτικο στοιχείο και αν αυτό το αξιοποιήσουμε όλοι μαζί σε κοινωνικό επίπεδο, τότε σαφώς θα γίνουν πολύ σοβαρά πράγματα».

Ακολουθεί το ηχητικό της συνέντευξης.