Καλόν Όρος Κεφαλονιάς - Η προστατευόμενη περιοχή της εβδομάδας
Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής-ΟΦΥΠΕΚΑ:
ΚΑΛΟΝ ΟΡΟΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ - GR222000
Η Ζώνη Ειδικής Διατήρησης του Δικτύου Natura 2000 με τον κωδικό GR222000 βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Κεφαλονιάς και περιλαμβάνει το ασβεστολιθικό όρος με ονομασία Καλόν Όρος.
Η φυτοκάλυψη παρουσιάζει χαμηλή ποικιλότητα, αφού αποτελείται κυρίως από μακκία βλάστηση με κυρίαρχα είδη τα Quercus coccifera, Pistacia lentiscus και Arbutus unedo. Η μακκία βλάστηση είναι πολύ πυκνή στις ανατολικές και βόρειες πλαγιές του όρους, ενώ στις νότιες και νοτιοδυτικές πλαγιές –που χαρακτηρίζονται από μεγάλες κλίσεις- είναι πολύ αραιή. Σε μεγαλύτερα υψόμετρα μέχρι την κορυφή, βραχώδεις χορτολιβαδικές εκτάσεις με αραιά πουρνάρια εμφανίζονται στις δυτικές εκτεθειμένες πλαγιές. Οι εκτάσεις αυτές καλλιεργούνταν στο παρελθόν (ελιές, αμπέλια), αλλά τώρα είναι εγκαταλελειμμένες.
Στην περιοχή είναι χαρακτηριστικός ο τύπος οικοτόπων 5420 “Φρύγανα από Sarcopoterium spinosum» της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Ο συγκεκριμένος τύπος οικοτόπων εμφανίζει μεγάλη ποικιλία ως προς την χλωριδική του σύνθεση, καθώς και τα περιβάλλοντα τα οποία εποικίζει. Η οικολογική σημασία της βλάστησης των φρυγάνων έγκειται στο ότι επιτελεί σημαντικές λειτουργίες όπως η συγκράτηση εδαφών σε πολύ αντίξοες φυσικές συνθήκες και ακόμα και μετά από έντονες ανθρωπογενείς επεμβάσεις. Η αντιδιαβρωτική τους ικανότητα είναι σημαντική, ιδιαίτερα σε περιοχές με μεγάλες κλίσεις και σαθρά εδάφη. Σημαντικότατο όμως χαρακτηριστικό της είναι η υψηλή βιοποικιλότητα που φιλοξενεί σε επίπεδο ειδών και κοινοτήτων.
Ένα από τα σημαντικά είδη χλωρίδας που έχουν καταγραφεί είναι το λεμονοθύμαρο Thymus holosericeus, ένα ενδημικό αρωματικό φυτό των Ιονίων Νήσων.
Το Καλόν Όρος θεωρείται σημαντική περιοχή για τα πουλιά από την ΕΕ κυρίως λόγω της εμφάνισης μιας αποικίας ορνίου (Gyps fulvus) τη δεκαετία του 1990. Άλλα σημαντικά είδη πανίδας της περιοχής είναι τα είδη σαύρας του γένους Algyroides sp., οι οποίες είναι ενδημικές στην Ελλάδα και παρουσιάζουν περιορισμένη κατανομή (ιδιαίτερα το είδος A. nigropunctatus kephallithacius), ενδημικό της Κεφαλονιάς, της Ιθάκης και της Λευκάδας.
Εκτός από την οχιά (Vipera ammodytes) και το κουνάβι (Martes foina), τα οποία προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία, αξιοσημείωτη παρουσία για την περιοχή έχει το φίδι δενδρογαλιά (Coluber gemonensis), το οποίο είναι ενδημικό των Δυτικών Βαλκανίων. Επίσης, η πεταλούδα Saturnia pyri βρίσκεται στην Κόκκινη Λίστα της IUCN και τον Ευρωπαϊκό Κόκκινο Κατάλογο των Παγκοσμίως Απειλούμενων Ζώων και Φυτών.
Οι δασικές πυρκαγιές και η υπερβόσκηση είναι από τους παράγοντες που ασκούν σημαντική πίεση στην προστατευόμενη περιοχή, όπως και το κυνήγι και η σκοποβολή.
Μιχάλης Ξανθάκης, Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Ζακύνθου, Αίνου και Προστατευόμενων Περιοχών Ιόνιων Νήσων
Αρχείο Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Ζακύνθου, Αίνου και Προστατευόμενων Περιοχών Ιόνιων Νήσων