Η Νιόβη Καμπίτση για το παραδοσιακό φαγητό της Κεφαλονιάς την ημέρα της Αναλήψεως του Κυρίου (Inkefalonia 89,2)
Τα ήθη και α έθιμα της Κεφαλονιάς στον Inkefalonia 89,2
Στον Inkefalonia 89,2 στην εκπομπή «Μέρα Μεσημέρι» με την δημοσιογράφο Ελευθερία Κουλουριώτου, μίλησε η κ. Νιόβη Καμπίτση για το παραδοσιακό φαγητό της Κεφαλονιάς την ημέρα της Αναλήψεως του Κυρίου.
Σαράντα ημέρες πέρασαν από την Ανάσταση ως την Ανάληψη του Χριστού.
H Πέμπτη της Αναλήψεως είναι η ημέρα που ψάλλετε για τελευταία φορά το «Χριστός Ανέστη» στην Εκκλησία. Είναι ο κύκλος του Πάσχα που κλείνει.
Η διατροφή την ημέρα της Αναλήψεως είναι πολύ συγκεκριμένη και τηρείται και σήμερα από κάποιες νοικοκυρές, με απόλυτη ευλάβεια στην Κεφαλονιά. Η κ. Νιόβη Καμπίτση κρατώντας με σεβασμό το νήμα της γαστρονομικής παράδοσης του νησιού, αναφέρει: «Η τελευταία μέρα σήμερα που ψάλλετε το «Χριστός Ανέστη» , όπως τελειώνει και το βάψιμο των αυγών. Από το Μεγάλο Σάββατο που βάφουμε τα αυγά, συνεχίζουμε μέχρι και της αναλήψεως να τα βάφουμε. Αυτό ήταν το έθιμο για πάρα πολλά χρόνια, βέβαια σήμερα δεν ξέρω τι κάνουνε οι σύγχρονες νοικοκυρές.
Ψάχνοντας τα γκατζέλα (συρτάρια) του μπουφέ μου, βρήκα την εφημερίδα «Χρονικά» με ημερομηνία Σάββατο 11 Ιουνίου του 2016 και λέει «Η πίττα της Αναλήψεως- γράφει η Νιόβη Φωτεινάτου Καμπίτση , συγγραφέας των βιβλίων «Κεφαλονίτικες Ρετσέτες». Ποιος δεν έχει γευθεί την κρεατόπιτα, την Κεφαλονίτικη, που για μας είναι η πίττα, γιατί έτσι την λέμε στην Κεφαλονιά και όταν μας ρωτούσανε τι θα φάμε, τους απαντούσαμε απλά, πίττα. Αν εκείνη την ημέρα στο σπίτι είχαμε μπακαλαόπιτα, η κολοκυθόπιτα, η σπανακόπιτα θα λέγαμε το όνομα , ενώ για την κρεατόπιτα, λέμε η πίτα , γιατί η κρεατόπιτα είναι το εθνικό μας φαγητό.
Την φτιάχνουμε πάντα για την οικογένεια, πάντα για έναν καλεσμένο που θέλουμε να τον περιποιηθούμε ιδιαίτερα, αλλά και σε μέρες γιορτής, που εγώ τουλάχιστον και κάποιοι άλλοι συνηθίζουμε να τηρούμε τα έθιμα τα Κεφαλονίτικα. Είναι ένα έθιμο το οποίο μάθαμε από τις νόνες μας και τις μανάδες μας και εμείς το συνεχίζουμε με μεγάλη αγάπη.
Πάντα λοιπόν της Αναλήψεως όλα τα σπίτια μοσχομύριζαν πίτα, γιατί ήταν μια ξεχωριστή μέρα σαν το Πάσχα, με τα κόκκινα αυγά και με την σαλάτα που συνόδευαν την πίτα , με φρέσκια ντομάτα, το αγγούρι και τα φρέσκα νεροκρέμμυδα όπως τα λέμε στην Κεφαλονιά, που είναι γλυκά.
Η πίτα μας που αρέσει πολύ σε ντόπιους και ξένους, γινόταν με κρέας τράγιο και δεν είχαν την πολυτέλεια οι νοικοκυρές τον περασμένο αιώνα να έχουνε το κρέας κομμένο όπως το παίρνουμε σήμερα από τον χασάπη .
Το έκοβαν μόνες τους και το έβραζαν μαζί με τα κόκκαλα, γιατί πραγματικά με τα κόκκαλα γίνεται ποιο νόστιμη η πίτα η Κεφαλονίτικη. Η συνταγή είναι πολύ γνωστή και πρέπει να έχουμε φύλλο παραδοσιακό, χειροποίητο, με αλεύρι λάδι και κρασί λευκό και όχι ξύδι που βάζουνε στην υπόλοιπη Ελλάδα. Πολλές νοικοκυρές, την φτιάχνουν και με τα τρία κρέατα και είναι ωραία, γιατί έχει πολλές παραλλαγές η πίτα η Κεφαλλονίτικη, άλλοι βράζουνε το κρέας, άλλοι το καβουρδίζουνε , όμως γίνεται ποιο βαριά. Πολλές βάζουνε μοσχαρίσιο κρέας, το οποίο δεν το βράζουνε καθόλου και μπορώ να πω ότι και με το μοσχαρίσιο κρέας, είναι πολύ ωραία.
Τότε, όταν ήμασταν παιδιά, από τις λωρίδες που έμεναν του ζυμαριού, η μάννα μας μας έφτιαχνε ένα γλύκισμα, έκανε τις λωρίδες φιόγκους , τις τηγάνιζε και τις πασπάλιζε μετά η με μέλι, η με ζάχαρη και με κανέλα.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ με τι βουλιμία τρώγαμε τότε στο τραπέζι το στρωμένο με το λινό τραπεζομάντηλο και χαιρόμαστε την οικογενειακή θαλπωρή.
Σήμερα πολύ λίγοι θα θυμηθούν την πίτα, γιατί ο τρόπος ζωής έχει αλλάξει πού, όμως όσοι κρατούν τα έθιμα τα δικά μας, τα Κεφαλονίτικα, θα την γευθούν οπωσδήποτε».
Τα δε «χρυσά κόλλυβα» για τους νεκρούς που «επιστρέφουν « στους τάφους τους, μετά την Περίοδο του Πάσχα, που στην άλλη Ελλάδα τα κάνουν της Αναλήψεως, στην Κεφαλονιά τα κάνουν την Πεντηκοστή, του Αγίου πνεύματος μας εξηγεί η κ. Νιόβη.
Για την κάθοδο στην θάλασσα και το πρώτο μπάνιο την ημέρα της Αναλήψεως όπως και την συνήθεια , να ψάχνουν μια πέτρα με βρύα, την περίφημη «πέτρα μαλλιαρή», που όποιος την εύρισκε την έπαιρνε στο σπίτι του, ως φορέα ευτυχίας, η κ Νιόβη σημειώνει: «Τώρα ο κόσμος κάνει τα μπάνια του από πολύ νωρίς και υπάρχουν και οι χειμερινοί κολυμβητές. Πολλά έκαναν εκείνα τα χρόνια που τώρα δεν υπάρχουν, γιατί ούτε τα πιστεύει ο κόσμος και ούτε δίνει και πολύ μεγάλη σημασία. Το να πιάσουμε την πέτρα την «μαλλιαρή» το ακούω από παιδί, τώρα δεν το ακούω πια. Αν ενθυμούμαι δε καλά, η μέρα της Αναλήψεως παλιά ήταν αργία».
«H πέτρα αυτή -Λουκάτος έφη- με το ρίζωμα και τη βλάστησή της μέσα στη θάλασσα, συμβολίζει όλη τη δύναμη και την ουσία του θαλασσινού στοιχείου που, κατά τον Ευριπίδη, (Ιφιγένεια, η εν Ταύροις, 1193) «κλύζει πάντα τ’ ανθρώπων κακά!».
Κλείνοντας Ευχήθηκε με υγεία της Αναλήψεως για όλους και να φτιάξουν οι Κεφαλλονίτισσες νοικοκυρές πίτα.
Υ.Σ Με το καλό της Αναλήψεως , σε όσους κρατούν τα έθιμα και γενικά, δίνουν πίστη στη σοφία και την πείρα του λαού, αυτό που κάνει τη λαογραφία αστείρευτη πηγή γνώσεων και συνέχειας.
Ακολουθεί το ηχητικό της συνέντευξης.
{https://soundcloud.com/user-46829938/inkefalonia-892-12-6-2024?si=25d5b97d620a4bbc9dcd1344f5954ed8&utm_source=clipboard&utm_medium=text&utm_campaign=social_sharing}