Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φάρων (3η Κυριακή του Αυγούστου)

Φάροι Κεφαλονιάς και Ιθάκης

με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φάρων (3η Κυριακή του Αυγούστου)  

(International Association of Lighthouse Keepers)

Ναυτιλιακά βοηθήματα στην αρχαιότητα

Ως πρώτα ναυτιλιακά βοηθήματα για τους ναυτικούς, κατά την διάρκεια της μέρας χρησιμοποιήθηκαν καταφανή σημεία στην ξηρά με εγγύτητα στις ακτές όπως ακρωτήρια και όρη. Ένα τεχνητό ναυτιλιακό βοήθημα ημέρας, ήταν και το «Αλεώριο του Ξέρξη». Όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος (7ο Βιβλίο), στον ύφαλο «Μύρμηξ» στο στενό μεταξύ Σκιάθου και Πηλίου (σήμερα ονομάζεται «Λευτέρης»), οι Πέρσες ύψωσαν μία στήλη από λευκούς λαξευμένους ογκόλιθους για να τον επισημάνουν και να τον αποφεύγουν τα πλοία τους όταν το 480 π.Χ. κατευθύνονταν από την Θέρμη προς το Αρτεμίσιο. Αυτή η στήλη καταβυθίστηκε στη θάλασσα ώσπου το 1928 όταν το πλοίο «Πηνειός» της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού (Υ.Φ.) μετέβη για συντήρηση φάρου στην περιοχή, ο διοικητής Στυλιανός Λυκούδης (υπεύθυνος για την αλματώδη ανάπτυξη του Φαρικού Δικτύου στην Ελλάδα), έστειλε δύτες οι οποίοι ανέσυραν οκτώ από τους λίθους και αυτοί τοποθετήθηκαν στον χώρο της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων (Σ.Ν.Δ.) στον Πειραιά.

Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας

Κατά την διάρκεια της νύχτας χρησιμοποιήθηκαν φωτεινά σήματα, οι πυρσοί. Αυτοί αποτέλεσαν μια εξέλιξη των φρυκτωριών που ήταν οργανωμένα μόνιμα ή προσωρινότερα φυλάκια σε υψώματα ή βουνοκορφές, στα οποία ανάβονταν φωτιές για την μετάδοση μηνυμάτων σε μεγάλη απόσταση. Παλαιότερος όλων στην αρχαία Ελλάδα, θεωρείται ο πυρσός του Σιγείου της Τροίας, ενώ υπάρχει και η εκδοχή να προϋπήρξαν οι πυρσοί του Πειραιά, απέναντι από την Ψυττάλεια. Οπωσδήποτε ο μεγαλύτερος και διασημότερος πυρσός της αρχαιότητας ήταν εκείνος της Αλεξάνδρειας, ο οποίος ανεγέρθηκε πάνω στην ομώνυμη νησίδα «Φάρος» που έδωσε την σύγχρονη ονομασία σε όλα τα οικοδομήματα με τον ίδιο σκοπό. Άρχισε να χτίζεται το 296 π.Χ. (επί Πτολεμαίου του Σωτήρος) και η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 280 π.Χ. (επί Πτολεμαίου του Φιλάδελφου), αποτελούταν από τρεις ορόφους και είχε ύψος 157 μέτρα. Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι φάροι έχουν «ελληνική» σφραγίδα.

Στο Βυζάντιο, επιβεβαιωμένα στοιχεία για την ύπαρξη φάρων έχουμε για τα χρόνια της βασιλείας του αυτοκράτορα Αναστάσιου Α’ (491-518 μ.Χ.) οπότε λειτουργούσαν δύο φάροι, ο ένας στην ευρωπαϊκή ακτή του στομίου του Βοσπόρου προς τον Εύξεινο Πόντο περίπου στη σημερινή θέση «Φαναράκι», και ο δεύτερος φάρος στην Κωνσταντινούπολη, δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας του Φάρου. Όμως με την εμφάνιση της πειρατείας στη Μεσόγειο προείχε πλέον η ασφάλεια των κατοίκων των νησιών και των παράκτιων περιοχών. Έτσι όχι μόνο δεν ήταν χρήσιμο αλλά αντίθετα επιβεβλημένο να μην λειτουργούν φάροι ώστε να μην εξυπηρετείται η πλοήγηση των πειρατών ατις ακτές.

Φάροι στην Ελλάδα

Ως το 1827 στα ελληνικά παράλια υπήρχε απόλυτη συσκότιση. Επί Ιωάννη Καποδίστρια όταν βρισκόταν στην Αίγινα, πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, άναψε ο πρώτος πυρσός στην νεώτερη ιστορία της χώρας (ως φανός λιμένος στην άκρη του βόρειου κυματοθραύστη, τοποθετημένος πάνω στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου). Η πρώτη θεσμική προσπάθεια για την οργάνωση του φαρικού δικτύου στην χώρα έγινε την περίοδο της βασιλείας του Όθωνα με το Β.Δ. «Περί ΟργανισμούΛιμενίων Αρχών» (ΦΕΚ 4/16-1-1834), οπότε για την μέριμνα των φανών ορίστηκαν υπεύθυνοι οι αξιωματικοί των λιμένων. Το Ελληνικό Φαρικό Δίκτυο το 1863 αριθμούσε 29 φάρους και φανούς, ενώ τον επόμενο χρόνο με την απελευθέρωση των Ιονίων νήσων προστέθηκαν άλλοι 15 που είχαν κατασκευαστεί ήδη από το 1822 από τους Βρετανούς.

Οι φάροι στην Ελλάδα ιστορικά υπάχθηκαν στο Πολεμικό Ναυτικό (Υπηρεσία Φάρων - Υ.Φ.), ενώ σήμερα ίσως θα έπρεπε να ανήκουν στην αρμοδιότητα του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής (Λ.Σ./ΕΛ.ΑΚΤ.), καθώς αποτελούν ναυτιλιακά βοηθήματα για την (εμπορική) ακτοπλοΐα αλλά και επειδή βρίσκονται σε ακτές και νησίδες και θα ήταν ίσως πιο ορθολογικό να ανήκουν σε δίκτυο εποπτείας του φυσικού χώρου της ακτοφυλακής.

Φάροι της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης

Ο πρώτος φάρος στην Κεφαλονιά φαίνεται ότι ανεγέρθηκε από τους Ενετούς στην Άκρα Φισκάρδο (αναπαλαιώθηκε το 2018), και αργότερα δύο ακόμη από τους Βρετανούς (περίοδος των Charles James Napier & John Pitt Kennedy), αυτός επί της νησίδας Βαρδιάνοι (“Guardian/Vardianoi Island”, ανέγερση 1824), και αυτός του ακρωτηρίου Αγ.Θεοδώρων Αργοστολίου (“Point Theodore”, ανέγερση 1829). Είναι φανερό ότι οι δυο τελευταίοι ανήκουν στον ρυθμό της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής που αναπτύχθηκε στα μέσα του 18ου με αρχές του 19ου αιώνα και θεωρείται ότι εμνεύστηκε από τις εξελίξεις της αρχαιολογικής έρευνας. Κατά την Ένωση των Επτανήσων στις 21 Μαΐου1864 οι προϋφιστάμενοι φάροι εντάχθηκαν στο Ελληνικό Φαρικό Δίκτυο. Από τότε ανεγέρθηκαν και νέοι που περιλαμβάνουν: ολοκληρωμένο φάρο με οίκημα στον Γερογόμπο το 1906, ολοκληρωμένο φάρο στα Διχάλια το 1907, νέο πύργο στο Φισκάρδο το 1953.

Φάρος στην Άκρα Φισκάρδο, Κεφαλονιά

(Αριθμός Ελληνικού Φαροδείκτη: ΑΕΦ-0860)

Οι δύο φάροι του Φισκάρδου (ενετικός 16ου αιώνα και ελληνικός 1892) βρίσκονται στην χερσόνησο Φουρνιά στην βόρεια πλευρά του οικισμού του Φισκάρδου και η προσέγγιση γίνεται με παραλιακό μονοπάτι μήκους 600 μ. περίπου (10 λεπτά με τα πόδια) από τον κοντινότερο ασφαλτοστρωμένο δρόμο, με θέα προς τον οικισμό, ουσιαστικά πρόκειται για έναν σύντομο περίπατο που αποτελεί μια μικρή κυκλική διαδρομή αν κάποιος το επιλέξει, περνώντας και από την ερειπωμένη παλαιοχριστιανική βασιλική του Φισκάρδου (6ος-8ος αιώνας) με συνολικό μήκος και χρόνο διπλάσια των αναφερόμενων.

Ο νεώτερος φάρος ανεγέρθηκε και λειτούργησε στα πλαίσια του ελληνικού φαρικού δικτύου, το 1892. Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός, το 1945 στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1953 μετά τους ισχυρούς σεισμούς των Ιονίων Νήσων, κατασκευάστηκε νεώτερος λιθόκτιστος τετράγωνος πύργος ύψους 14,2μ. σε απόσταση 80μ. από την οικία των φαροφυλάκων στον παλαιό φάρο, τοποθετήθηκαν νέα φωτιστικά μηχανήματα ασετυλίνης, ενώ το 1999 αυτά αντικαταστάθηκαν με ηλιακά.

Έχει εστιακό ύψος 27 μ. φωτοβολία 7 ν.μ. και γεωγραφική θέση: 38.461050, 20.581980 (WGS’84).

Ο νεώτερος φάρος του Φισκάρδου είναι χαρακτηρισμένος ως «Διατηρητέο Ιστορικό Νεώτερο Μνημείο» (ΦΕΚ 387 ΑΑΠ/10-12-2012). Ο παλαιότερος ενετικός φάρος θεωρείται αυτομάτως μνημείο από την στιγμή που χρονολογείται προ του 1830.

Φάρος στη Νησίδα Βαρδιάνοι, Κεφαλονιά   

(Αριθμός Ελληνικού Φαροδείκτη: ΑΕΦ-0970)

Ο φάρος βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της νησίδας των Βαρδιάνων στην είσοδο του κόλπου του Αργοστολίου και η προσέγγιση γίνεται μόνο δια θαλάσσης με πλωτό μέσο (διαδρομή 5,5 ναυτικών μιλίων ή 10 χλμ. από τον λιμένα Αργοστολίου).

Ανεγέρθηκε το 1824 όταν τα νησιά του Ιονίου ήταν υπό την «προστασία» της Μεγάλης Βρετανίας (Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων). Η μορφή του ήταν ιδιαίτερη καθώς βασίστηκε στην αρχιτεκτονική μορφή κολώνας δωρικού ρυθμού (πύργος ύψους 25μ. με οικία φαροφυλάκων).

Κατά την διάρκεια του B’ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός, το 1945 στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1953 ο πύργος καταστράφηκε από τους ισχυρούς σεισμούς, μέρος του επισκευάσθηκε με την χρήση σκυροδέματος με το ύψος του να μειώνεται σε 8,5μ. και λειτούργησε με ασετυλίνη, ενώ το 1999 μετατράπηκε σε ηλιακό.

Έχει εστιακό ύψος 12 μ. φωτοβολία 6 ν.μ. για το λευκό και 4 ν.μ. για το ερυθρό και γεωγραφική θέση: 38.133060, 20.426760 (WGS’84).

Δυστυχώς το οικοδόμημα του φάρου των Βαρδιάνων έχει απωλέσει την αρχιτεκτονική του μορφή και την αισθητική του αξία, αλλά όχι την λειτουργική και συνδράμει ακόμη και σήμερα στην εξυπηρέτηση της ακτοπλοΐας. 

Φάρος στην Άκρα Αγ. Θεόδωροι (γνωστός ως «Φανάρι»), Κεφαλονιά  

(Αριθμός Ελληνικού Φαροδείκτη: ΑΕΦ-0940)

Ο φάρος βρίσκεται στην είσοδο του Κόλπου Αργοστολίου και η προσέγγιση γίνεται με ασφαλτοστρωμένο παραλιακό δρόμο μήκους 2,2 χλμ. περίπου (30 λεπτά με τα πόδια) από την προβλήτα πρόσδεσης κρουαζιεροπλοίων (στην βόρεια είσοδο της πόλης), ο οποίος προσφέρεται και για ευχάριστη βόλτα με ποδήλατο ή περίπατο.

Ανεγέρθηκε το 1829-1830 όταν τα νησιά του Ιονίου ήταν υπό την «προστασία» της Μεγάλης Βρετανίας (Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων). Έχει ιδιαίτερη και εμβληματική αρχιτεκτονική μορφή (κυκλικός πύργος με περιστύλιο με 24 κίονες), όπως και άλλα κτίρια της περιόδου ήταν εμπνευσμένος από τα αρχαία μνημεία και για τον συγκεκριμένο κάποιος μπορεί να πει ότι στην όψη θυμίζει τις κυκλικές μνημειακές κατασκευές με περιστύλιο όπως το «Φιλιππείο» στην Αρχαία Ολυμπία (338 π.Χ.) ή η «Θόλος της Αθηνάς Προναίας» στους Δελφούς (370 π.Χ.). Λόγω της ιδιαίτερης μορφής αλλά και της μοναδικής θέσης του, αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και αναγνωρίσιμα τοπόσημα του Αργοστολίου. Στον βυθό της θάλασσας σε άμεση εγγύτητα με το μνημείο, υπάρχουν ακόμη αρχιτεκτονικά μέλη που περιλαμβάνουν κίονες και τμήματα επιστυλίων (δείτε πρόσφατες υποβρύχιες λήψεις).

Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός, το 1945 στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1953 καταστράφηκε με τους ισχυρούς σεισμούς και η εκ νέου ανέγερση του έγινε με μελέτη και επίβλεψη δωρεά του πολιτικού μηχανικού Τάκη Παυλάτου και δωρεές ιδιωτών το 1964 με την χρήση σκυροδέματος. Μετά τους σεισμούς τα μηχανήματα πετρελαίου αντικαταστάθηκαν από αυτόματο πυρσό ασετυλίνης ενώ το 1999 ο φάρος ηλεκτροδοτήθηκε και μετατράπηκε σε ηλιακό.

Έχει εστιακό ύψος 11 μ. φωτοβολία 5 ν.μ. και γεωγραφική θέση: 38.191390, 20.467810 (WGS’84).

Σημειώνεται ότι σήμερα ο συγκεκριμένος χαρακτηρίζεται ως «Φανός» (πυρσός που χρησιμεύει στην ακτοπλοΐα, στην ένδειξη εισόδου όρμων, λιμένων και διαύλων και λιμενοβραχιόνων, καθώς και στην ένδειξη κεφαλής προβλητών ή κρηπιδωμάτων) και δεν αποτελεί φάρο εξυπηρέτησης της ακτοπλοΐας.

Ο φάρος των Αγίων Θεοδώρων είναι χαρακτηρισμένος ως «Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο» (ΦΕΚ 946 B/16-11-1995).

Φάρος στην Άκρα Άγιος Ανδρέας (στο Πόρτο), Ιθάκη

Ο φάρος βρίσκεται στο ακρωτήριο του Αγίου Ανδρέα, στην είσοδο του Κολπου του Μώλου, στο Βαθύ Ιθάκης και η προσέγγιση γίνεται με παραλιακό μονοπάτι μήκους 1,5 χλμ. περίπου (20 λεπτά με τα πόδια) από την παραλία της Λούτσας. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες λειτούργησε από το 1834 και αποτελούταν από ένα υπερυψωμένο βάθρο με ανοιχτό κλιμακοστάσιο με κάποιο σημείο ανάρτησης φανού και παρακείμενο κτίριο διαμονής των φαροφυλάκων. Λόγω της θέσης του και της μορφής του πύργου με το περιορισμένο ύψος, πιθανώς ανήκε στην κατηγορία των ναυτιλιακών φανών για την ακτοπλοΐα. Δυστυχώς ο φάρος του Αγ.Ανδρέα στο Πόρτο σήμερα βρίσκεται σε ερειπιώδη κατάσταση αλλά ακόμη κι έτσι είναι εμφανής η αρχική του μορφή.

Γεωγραφική θέση: 38.384500 20.702400 (WGS’84).

Φάρος στην Άκρα Γερογόμπος, Κεφαλονιά   

(Αριθμός Ελληνικού Φαροδείκτη: ΑΕΦ-0980)

Ο φάρος βρίσκεται στο δυτικότερο άκρο της Κεφαλονιάς και η προσέγγιση γίνεται με ασφαλτοστρωμένο δρόμο μήκους 11 χλμ. περίπου (20 λεπτά με το αυτοκίνητο) από το Ληξούρι.

Ανεγέρθηκε το 1906 με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο φάρος παρέμεινε σβηστός, το 1955 στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1979 ηλεκτροδοτήθηκε, ενώ το 1990 τοποθετήθηκαν νέα αυτόματα φωτιστικά μηχανήματα που λειτουργούν μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες ο φάρος καταστράφηκε από τα αποχωρούντα γερμανικά στρατεύματα το 1944 και επισκευάστηκε με την χρήση σκυροδέματος. Σήμερα ο φάρος Γερογόμπου αποτελείται από κυκλικό πύργος διαμέτρου 2,5μ. και ύψους 14μ. συνεχιζόμενο επί της ισόγειας οικίας φαροφυλάκων, με συνολική καλυπτόμενη επιφάνεια 172 τ.μ.

Έχει εστιακό ύψος 58 μ. φωτοβολία 24 ν.μ. και γεωγραφική θέση: 38.180100, 20.341480 (WGS’84).

Ο φάρος του Γερογόμπου είναι χαρακτηρισμένος ως «Διατηρητέο Ιστορικό Νεώτερο Μνημείο» (ΦΕΚ 387 ΑΑΠ/10-12-2012).

Φάρος στην Άκρα Διχάλια, Κεφαλονιά    

(Αριθμός Ελληνικού Φαροδείκτη: ΑΕΦ-0900)

Ο φάρος βρίσκεται στο ακρωτήριο Διχάλια, ανατολικά του κόλπου της Σάμης και η προσέγγιση γίνεται με μονοπάτι μήκους 1,2 χλμ. περίπου (20 λεπτά με τα πόδια) από τον σταθμό βιολογικής επεξεργασίας λυμμάτων Σάμης.

Ανεγέρθηκε το 1907 και αρχικά αποτελούταν από κτίριο και πύργο, με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός, το 1945 στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1953 το παλαιό οίκημα καταστράφηκε από τους σεισμούς. Τότε τα μηχανήματα πετρελαίου αντικαταστάθηκαν από αυτόματο πυρσό ασετιλίνης, ο οποίος εγκαταστάθηκε επάνω σε κυκλικό, πολυεστερικό θυλάκιο με σιδηρόπλεκτο οβελό, ύψους 5,4μ. (είχε φωτοβολία 13ν.μ.) ενώ το 1999 μετατράπηκε σε ηλιακό.

Έχει εστιακό ύψος 17 μ. φωτοβολία 5 ν.μ. και γεωγραφική θέση: 38.280840, 20.675940 (WGS’84).

Δυστυχώς ο φάρος των Διχαλιών σήμερα βρίσκεται σε ερειπιώδη κατάσταση αλλά ακόμη κι έτσι είναι εμφανής η αρχική του μορφή και διαρρύθμιση. Επίσης η παραθαλάσσια θέση του είναι ειδυλλιακή και αποτελεί μια καλή αφορμή για έναν σύντομο περίπατο (1,9 χλμ. / 30 λεπτά, από την διασταύρωση προς Αντίσαμο στα Διχάλια, έως τον φάρο, προτείνεται κατά την διάρκεια του χειμώνα και όχι καλοκαίρι).

Πρόγραμμα διατήρησης Πέτρινων φάρων

Οι παλαιοί λιθόκτιστοι φάροι προστατεύονται από τον Ν.3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (ΦΕΚ 153 Α/28-6-2002), καθώς επίσης και από τον Ν.2038/1992 «Περί Κύρωσης της Σύμβασης για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ευρώπης». Μέχρι σήμερα έχουν χαρακτηριστεί με αποφάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού ως Νεώτερα Διατηρητέα Ιστορικά Μνημεία, 46 πέτρινοι φάροι από τους 144, δηλαδή το 1/3 περίπου του συνολικού αριθμού τους. https://yf.hellenicnavy.gr/programma-diatirisis-petrinon-faron/

Τηλέμαχος Μπεριάτος

Αύγουστος 2024 

Πηγές

1. Υπηρεσία Φάρων - Πολεμικό Ναυτικό (Υ.Φ.) https://yf.hellenicnavy.gr

2. “British Civic Architecture in the United States of the Ionian Islands” (Nicholas Patricios June 2010, University of Miami)

3. Οι Φάροι και η ιστορία τους (kolydas.gr)

Εικόνες

1. Θέσεις Φάρων στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη

2. Φάρος Αγ. Θεοδώρων (Τηλ. Μπεριάτος 2024)

3. Θόλος Αθηνάς Προναίας, Δελφοί (Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή)

4,5,6. Φάρος Αγ. Θεοδώρων, Υποβρύχιες λήψεις αρχιτεκτονικών μελών (Τηλ. Μπεριάτος 2024)

7. Φάρος Αγ. Θεοδώρων, St. Theodore's lantern Argostoli 1919 (Διαδίκτυο)

8. Φάρος στη Νησίδα Βαρδιάνοι, Guardian Island Lighthouse (Φωτο Πετράτου, Διαδίκτυο)

9. Φάρος στην Άκρα Φισκάρδο (ενετικός, 16ου αιώνα) (Τηλ.Μπεριάτος 2023)  

10. Φάρος στην Άκρα Γερογόμπος (Τηλ.Μπεριάτος 2022)

11. Φάρος στην Άκρα Διχάλια (Τηλ.Μπεριάτος 2021)

12,13. Φάρος στην Άκρα Άγιος Ανδρέας (στο Πόρτο), Ιθάκη (Τηλ.Μπεριάτος 2024)

«Φαρικό δίκτυο» είναι το σύνολο των πυρσών της χώρας.

«Πυρσοί» είναι τα ναυτιλιακά βοηθήματα που εκπέμπουν ευδιάκριτο φως με συγκεκριμένο χαρακτηριστικό και επισημαίνουν προκαθορισμένα γεωγραφικά σημεία, και διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες:

«Φάροι» είναι οι πυρσοί που χρησιμεύουν στην πελαγοδρομία, στην προσαιγιάλωση ή στην ακτοπλοΐα, «Φανοί» είναι οι πυρσοί που χρησιμεύουν στην ακτοπλοΐα, στην ένδειξη εισόδου όρμων, λιμένων και διαύλων και λιμενοβραχιόνων, καθώς και στην ένδειξη κεφαλής προβλητών ή κρηπιδωμάτων, ενώ υπάρχουν και οι «Φωτοσημαντήρες» (τοποθετημένοι σε αγκυροβολημένο σημαντήρα, για την επισήμανση υφάλων, κινδύνων, έργων ή εγκαταστάσεων).

«Φαροδείκτης» είναι το βιβλίο που περιέχει όλους τους πυρσούς της Ελληνικής Επικράτειας με την περιγραφή τους καθώς και όλα τα επί μέρους στοιχεία τους. «Α.Ε.Φ. ή Αριθμός Ελληνικού Φαροδείκτη» είναι ο Εθνικός Αριθμός Φάρου που αποτελείται από ψηφία εκ των οποίων το πρώτο καθορίζει την περιοχή που βρίσκεται ο πυρσός και τα άλλα τον αύξοντα αριθμό του πυρσού στον φαροδείκτη. Τα νησιά Κέρκυρα, Παξοί, Λευκάδα, Ιθάκη και Κεφαλονιά μαζί με τα μικρότερα νησιά και νησίδες αλλά και τις δυτικές ηπειρωτικές ακτές, εντάσσονται στην περιοχή «0» Βόρειο Ιόνιο Πέλαγος.

«Εστιακό ύψος» ονομάζεται το ύψος της εστίας του πυρσού πάνω από τη Μέση Στάθμη Θάλασσας (Μ.Σ.Θ.), ενώ «Ονομαστική φωτοβολία» είναι εκείνη που επιτυγχάνεται όταν η μετεωρολογική ορατότητα είναι 10 ναυτικά μίλια (ν.μ.). https://yf.hellenicnavy.gr/ennoies-orismoi/