Ο Γ. Μαυρογιάννης γεννήθηκε στο χωριό Κουρκουμελάτα της Λειβαθώς το 1823. Από τη νεανική του ηλικία είχε ενταχθεί στους φιλελεύθερους κύκλους και σύντομα έγινε δραστήριο μέλος του «Δημοτικού Καταστήματος», της πολιτικής λέσχης των ριζοσπαστών στο Αργοστόλι.

Σε αυτόν οφείλεται η καθιέρωση και αποδοχή της επωνυμίας «ριζοσπάστης», όταν το 1849 με επιστολή του στο Φιλελεύθερο, απα­ντώντας στην κερκυραϊκή μεταρρυθμιστική εφημερίδα Πατρίς, υπέγραφε ως «εἷς Ριζο­σπάστης Κεφαλλήν» και δήλωνε ότι «εἰς τήν Κεφαλληνίαν ἅπαντες σχεδόν εἴμεθα τοιοῦτοι Ριζοσπάσται».

         Κατά τη διάρκεια της Βρετανικής Προστασίας δημοσιογραφούσε σε ριζοσπαστικές εφημερίδες, ενώ δημοσίευε ποιήματα πατριωτικού κυρίως περιεχομέ­νου, κάποια από τα οποία μελοποιήθηκαν από τον Νικ. Τζαννή Μεταξά και τραγου­διούνταν σε εθνικές εκδηλώσεις των φιλελεύθερων και ριζοσπαστικών λεσχών. Με­ταξύ αυτών πρωτεύουσα θέση είχε το «Ο Ριζοσπάστης ενθουσιών» (1849) που μελο­ποιημένο από τον παραπάνω μουσουργό αποτέλεσε τον Ύμνο των Ριζοσπαστών. Κατά τη μετέπειτα περίοδο μεταπήδησε στο χώρο των ενωτι­στών, όπου έντονα δραστηριοποιήθηκε.

Για λόγους οικονομικούς/βιοποριστικούς εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου κατά το διάστημα 1861-1862 εξέδωσε την εφημερίδα Φωνή της Ελευθερίας. Ήταν ανάμεσα στους είκοσι πληρεξούσιους, που η Κεφαλονιά έστειλε στη Β΄ ελληνική αναθεωρητική Εθνοσυνέλευση (1863-1864), ενώ εκλέχτηκε και στις εκλογές του 1865 βουλευτής της περιφέρειας Κραναίας της Κεφαλο­νιάς. Χρημάτισε πρόξενος της Ελλάδας στη Μασσαλία και την Τεργέστη, ενώ δίδαξε για τρία περίπου χρόνια στο «Σχολείον των Τεχνών». Κατά τα τελευταία έτη της ζωής του εγκαταστάθηκε στην Κέρκυρα, όπου συνέχιζε να μελετά και να γράφει. Εκεί, πέθανε το 1906.

Ο Γ. Μαυρογιάννης ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, την οποία σπού­δασε κοντά στο ζωγράφο – αγιογράφο πατέρα του. Υπήρξε αξιόλογος τεχνοκριτικός και γενικό­τερα θεωρητικός της τέχνης και σχετικές μελέτες του έχουν δημοσιευτεί σε αθηναϊκά περιοδικά. Πολύτιμη παραμένει η δίτομη ιστοριογραφική του συγγραφή Ιστορία των Ιονίων Νήσων αρχομένη τω 1797 και λήγουσα τω 1815, που εκδόθηκε το 1889 στην Αθήνα.

         Έγραψε, επίσης, και δημοσίευσε ποιητικές συλλογές. Γενι­κότερα, η ποίησή του επηρεάστηκε από την Αθηναϊκή Σχολή, χωρίς βέβαια να απεμπολεί χαρακτηριστικά της Επτανησιακής Σχολής. Το 1848 εξέδωσε στην Κεφαλονιά Συλλογή στιχουργημάτων και τον επόμενο χρόνο Λυρικαί Ποιήσεις, ενώ το 1858 στην Αθήνα εξέδωσε την Ποιητική Συλλογή, στην οποία αναδημοσιεύονταν αρκετά από τα πατριωτικού περιεχομένου ποιήματα των προηγούμενων συλλογών του μαζί με νεότερα επικολυρικά και ερωτικά ποιήματα.

                                                                                                       Πέτρος Πετράτος