Ο καρκίνος στο παχύ έντερο, εφόσον εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί σε πρώιμα στάδια, έχει εξαιρετικά ικανοποιητικές πιθανότητες ίασης. Ο καρκίνος εντέρου αναπτύσσεται όταν τα κύτταρα στο σώμα μας αναπαράγονται ανεξέλεγκτα. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες κινδύνου και πώς μπορούμε να προλάβουμε την ανάπτυξή του;

Ο καρκίνος στο έντερο, συχνά ξεκινά από καλοήθεις όγκους, τους πολύποδες. Οι περισσότεροι πολύποδες θα παραμείνουν καλοήθεις και δεν θα εξελιχθούν σε καρκίνο εφ’ όρου ζωής. Ωστόσο, ένας στους δέκα θα εξελιχθεί σε κακοήθεια, ιδιαίτερα σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Σε γενικές γραμμές, όσο πιο μεγάλος σε διάμετρο είναι ένας πολύποδας τόσο πιο επίφοβος θεωρείται, γι’ αυτό και συχνά προτείνεται η παρακολούθησή τους και η έγκαιρη αφαίρεσή τους, προτού εξελιχθούν σε κακοήθεις, τόσο για το παχύ έντερο όσο και για το ορθό. Ένας πολύποδας με διάμετρο μικρότερη από 1 εκατοστό σπάνια είναι κακοήθης.

Οι συνηθέστεροι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου στο παχύ έντερο είναι:

• Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου
• Κληρονομικότητα
• Γενετικά Σύνδρομα

Η αιμορραγία από τον πρωκτό και η παρουσία αίματος στα κόπρανα εφόσον δεν υπάρχουν αιμορροΐδες, είναι από τα πρώτα συμπτώματα που θα πρέπει να προβληματίσουν κάποιον. Το ίδιο ισχύει για ασυνήθιστα επεισόδια δυσκοιλιότητας ή διάρροιας, καθώς και για εμφάνιση ραγδαίας απώλειας βάρους. Ο έντονος πόνος στην κοιλιακή χώρα, ιδιαίτερα εάν συνοδεύεται με κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα πρέπει επίσης να υποψιάσουν τον ασθενή, ώστε να απευθυνθεί εγκαίρως στον ιατρό του. Τα συμπτώματα της νόσου μπορεί συχνά να μπερδευτούν με αυτά που συνοδεύουν την περιτονίτιδα, γι’ αυτό χρειάζεται άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση.

Τι θα πρέπει να αλλάξουμε στην καθημερινότητά μας για να προλάβουμε τη νόσο;

• Σωματική Δραστηριότητα

Η τακτική άσκηση λειτουργεί ευεργετικά για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου. 30 λεπτά περπάτημα την ημέρα, σε συνδυασμό με κάποια ήπια άσκηση 2-3 φορές την εβδομάδα αρκούν για να μειώσουμε τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου.

• Διακοπή Καπνίσματος

Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στο παχύ έντερο κατά περίπου 13%. Ο κίνδυνος ισχύει τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, με τους άνδρες να εμφανίζουν ελαφρώς μεγαλύτερες πιθανότητες.

• Έλεγχος του βάρους

Η παχυσαρκία αυξάνει την παραγωγή λεπτίνης,  μιας πεπτιδικής ορμόνης υπεύθυνης για τη ρύθμιση του ενεργειακού ισοζυγίου. Η υπερπαραγωγή λεπτίνης αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου στο παχύ έντερο, περισσότερο στους άνδρες αλλά και στις γυναίκες. Περισσότερο επικίνδυνο θεωρείται το λίπος γύρω από την κοιλιακή χώρα, το οποίο έχει ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα από τον δείκτη μάζας σώματος.

• Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ

Η κατανάλωση αλκοόλ, ειδικά όταν πραγματοποιείται σε καθημερινή βάση (≥10 γρ. αλκοόλ την ημέρα), αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου.

• Μείωση του κόκκινου και του επεξεργασμένου κρέατος

Το κόκκινο (μοσχάρι, χοιρινό κλπ.) καθώς και το επεξεργασμένο κρέας (λουκάνικα, αλλαντικά) θεωρούνται άρρηκτα συνδεδεμένα με τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Χαρακτηριστικά, όσοι καταναλώνουν κάποια από τις παραπάνω μορφές κρέατος περισσότερες από 4 φορές την εβδομάδα, αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισής του κατά 20%.

Εφόσον εντοπιστεί σε πρώιμα στάδια, ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχει περισσότερες από 90% πιθανότητες ίασης. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, γι’ αυτό και συνιστάται σε άτομα άνω των 50% να εξετάζονται προληπτικά, ειδικά εάν ανήκουν σε κάποια από τις ομάδες υψηλού κινδύνου.

ΓΕΝΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΑΘΗΝΑ

ΔΡ. ΚΑΛΟΧΡΙΣΤΙΑΝΑΚΗΣ