Εμφιαλωμένο νερό: Η «άγνωστη» διαφορά μεταξύ φυσικού μεταλλικού νερού και επιτραπέζιου
Κάποιοι Έλληνες καταναλωτές αγαπούν το νερό βρύσης ενώ όλο και περισσότεροι Έλληνες στρέφονται πλέον προς το εμφιαλωμένο.
Έρευνα του ΙΟΒΕ έδειξε πως ο όγκος πωλήσεων νερού σε λίτρα το 2022 ήταν υψηλότερος από ποτέ, φτάνοντας τα 2.247 εκατομμύρια λίτρα, ακολουθώντας την ευρωπαϊκή τάση όπου η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού έχει αυξηθεί κατά 100% τα τελευταία 10 χρόνια.
Και στο εμφιαλωμένο νερό, επίσης ακολουθείται το «Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου Εμφιαλωμένων Νερών» με την συνεργασία του Χημείου του κράτους και των υπουργείων Ανάπτυξης και Υγείας. Οι έλεγχοι διενεργούνται σε όλα τα στάδια παραγωγής, συσκευασίας και διανομής νερού. Συνεπώς από άποψη ασφάλειας της υγείας και τα δύο πληρούν τις προδιαγραφές. Τα εμφιαλωμένα νερά όμως χωρίζονται σε κατηγορίες που αν και επισημαίνονται στην ετικέτα, δεν είναι λίγοι όσοι δεν γνωρίζουν τις διαφορές μεταξύ τους.
Οι κατηγορίες του εμφιαλωμένου νερού είναι
- Επιτραπέζιο νερό
- Φυσικό μεταλλικό νερό και
- Νερό πηγής.
Επιτραπέζιο νερό
Το επιτραπέζιο νερό σύμφωνα με τη νομοθεσία, επιτρέπεται να είναι οποιασδήποτε προέλευσης. Δηλαδή μπορεί να προέρχεται από ποτάμι, από λίμνη, από γεώτρηση, ακόμη και αφαλατωμένο νερό θάλασσας. Στο επιτραπέζιο νερό επιτρέπεται να γίνει οποιαδήποτε διαδικασία απολύμανσης κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου η σύστασή του να είναι σύμφωνη με τις προδιαγραφές πόσιμου νερού. Πρακτικά, η σύσταση του επιτραπέζιου νερού και του νερού της βρύσης είναι ίδια. Με απλά λόγια, πρόκειται για νερά με τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά, με τη διαφορά ότι το επιτραπέζιο νερό είναι εμφιαλωμένο, ενώ της βρύσης τρεχούμενο. Άλλη μία σημαντική διαφορά είναι ότι το πληρώνουμε πολύ πιο ακριβά από τα νερό βρύσης. Μάλιστα σύμφωνα με άρθρο στο sekes-eydap.gr για με τα χρήματα που δίνουμε για ένα μπουκάλι εμφιαλωμένου νερού θα μπορούσαμε να αγοράσουμε 2.000 μπουκάλια νερού ΕΥΔΑΠ!
Φυσικό μεταλλικό νερό
Ως φυσικό μεταλλικό νοείται ένα νερό που είναι μικροβιολογικώς κατάλληλο, έχει υπόγεια προέλευση και υπόκειται σε εκμετάλλευση από μια ή περισσότερες φυσικές πηγές εξόδου μιας πηγής ή τεχνητές, από γεώτρηση ή άλλα τεχνικά έργα. Το φυσικό μεταλλικό νερό δεν υπόκειται σε καμία διαδικασία απολύμανσης και διαφέρει από το κοινό πόσιμο νερό όσον αφορά την περιεκτικότητά του σε διάφορα ιχνοστοιχεία ή άλλα συστατικά.
Η μόνη επεξεργασία που επιτρέπεται στο φυσικό μεταλλικό νερό είναι η αφαίρεση ή η προσθήκη διοξειδίου του άνθρακα, οπότε το νερό χαρακτηρίζεται «φυσικά ανθρακούχο», «με προσθήκη διοξειδίου του άνθρακα» ή «ενισχυμένο με αέριο της πηγής», αναλόγως με την περίπτωση. Η διαφορά λοιπόν ενός φυσικού μεταλλικού νερού ως προς τα υπόλοιπα που κυκλοφορούν στο εμπόριο οφείλεται στο ότι εμφιαλώνεται απευθείας από την πηγή ή τη γεώτρηση, δεν υπόκειται σε κάποια διαδικασία απολύμανσης ενώ περιέχει ευεργετικά για τον οργανισμό ιχνοστοιχεία ή άλλα συστατικά. Σύμφωνα με την κ. Ιωάννα Κουβάτση, Χημικός Μηχανικός ΑΠΘ, Διαχείριση Αποβλήτων ΕΑΠ, η διαδικασία αναγνώρισης ενός φυσικού μεταλλικού νερού, καθώς και η άδεια εκμεταλλεύσεως και η διάθεσή του στο εμπόριο, είναι αρκετά πιο περίπλοκη και χρονοβόρα σε σχέση με τα υπόλοιπα νερά, καθώς προϋποθέτει πληθώρα δικαιολογητικών που αφορούν μεταξύ άλλων την παρακολούθηση της συνθέσεως του νερού, με μικροβιολογικές – φυσικοχημικές αναλύσεις και αναλύσεις ραδιενέργειας, ώστε να διαπιστωθεί και η σταθερότητά της, υδρογεωλογικές μελέτες, άδειες χρήσεων της πηγής ή της γεώτρησης κ.α. Τέλος διαφορά υπάρχει και στην τιμή τους, με το φυσικό μεταλλικό να είναι -εύλογα- ελαφρώς πιο ακριβό, αν και όχι πάντα.
Για να τα ξεχωρίσετε και για να επιλέξετε, καλό θα είναι να διαβάζετε την ετικέτα που αναφέρει ξεκάθαρα εάν πρόκειται για φυσικό μεταλλικό ή για επιτραπέζιο. Σύμφωνα με το Biomec στο πίσω μέρος της ετικέτας ενός εμφιαλωμένου νερού αναγράφεται η φυσικοχημική του ανάλυση η οποία εξαρτάται από τα πετρώματα μέσα από τα οποία έχει περάσει και τα οποία το εμπλουτίζουν με οργανικά και ανόργανα συστατικά. Στην περίπτωση που έχουμε να κάνουμε με επιτραπέζιο νερό η ανάλυση αφορά στο μέσο όρο των αναλύσεων τεσσάρων εποχών με το δεδομένο ότι η φυσικοχημική του σύσταση επηρεάζεται από διάφορους κλιματικούς παράγοντες (π.χ. τις βροχοπτώσεις που μεταβάλουν την στάθμη του νερού). Στην περίπτωση που έχουμε να κάνουμε με φυσικό μεταλλικό νερό τότε η ανάλυση θα είναι μιας συγκεκριμένης ημερομηνίας, η οποία αναγράφεται στην ετικέτα.
Επίσης, ένα ακόμη νερό που συναντάται είναι το νερό πηγής, που ‘μοιάζει’ αρκετά με το φυσικό μεταλλικό. Η μόνη τους διαφορά οφείλεται στο γεγονός ότι το νερό πηγής δεν ακολουθεί τις φυσικοχημικές παραμέτρους του φυσικού μεταλλικού νερού και δεν είναι πλούσιο σε κάποιο μεταλλικό στοιχείο, ώστε να χαρακτηριστεί μαγνησιούχο, ασβεστούχο κλπ.