Τα μυστικά της συντήρησης έργων τέχνης και της Αγιογραφίας
Την σημαντικότατη τέχνη του την εξασκεί με προσήλωση και σεβασμό. Ο παπά Κώστας Λιοσάτος, ιερέας της εκκλησίας της Αγία Μαρίνας στα Βλαχάτα, μας μίλησε για την συντήρηση των έργων τέχνης και εκκλησιαστικών κειμηλίων, η οποία αποτελεί το αντικείμενο των σπουδών του στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία των Αθηνών τα τελευταία 3 χρόνια, αλλά και για την αγιογραφία με την οποία ασχολείται η σύζυγός του Χριστίνα.
Συνέντευξη – Παρουσίαση: Χριστίνα Ζησιμάτου
«Σπουδάζω στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία διαχείριση και συντήρηση εκκλησιαστικών κειμηλίων, έχω επίσης παρακολουθήσει σεμινάρια στα ΙΕΚ ΠΕΤΡΑ που με έχουν εισαγάγει στην επιστήμη της συντήρησης των εικόνων, χαρτιού και ξυλόγλύπτου για αυτό έχω και κάποιες γνώσεις σε αυτό το αντικείμενο .Επιθυμώ όμως να ολοκληρώσω τις σπουδές μου, γιατί σ' αυτούς τους δύσκολους καιρούς που διανύουμε αξία έχει η γνώση. Η γνώση η οποία ακόμη κι αν δεν την χρησιμοποιήσουμε για να βγάλουμε χρήματα είναι το καλύτερο εφόδιο για εμάς. Στα πλαίσια των μαθημάτων που παρακολουθώ στην Ακαδημία επισκεπτόμαστε τον τελευταίο μήνα το Ά Νεκροταφείο, στο οποίο κάνουμε καταγραφή των κειμηλίων και των προτομών που βρίσκονται εκεί και κάποια από αυτά προσπαθούμε να τα συντηρήσουμε διότι αποτελούν πραγματικά έναν θησαυρό» ήταν τα λόγια του Παπά Κώστα και συνέχισε: «Ασχολούμαι επίσης με την συντήρηση επίπλων διότι στην Κεφαλονιά βρίσκονται πολλά έπιπλα που χρονολογούνται πριν από το σεισμό του 1953, τα οποία ο κόσμος τα φύλαξε στα κατώγια των σπιτιών του και τώρα οι νέοι τα βγάζουν στην επιφάνεια και εμείς τα συντηρούμε. Ακόμη και αν ένα έπιπλο είναι σπασμένο μπορεί να αντικατασταθεί με καινούργιο το κομμάτι, γιατί το ξύλο είναι ένα υλικό που μπορεί να φτιαχτεί και να αποκατασταθεί. Ο κ. Νίκος Σκιαδαρέσης ξυλόγλυπτης από την Αγια Ευφημία, ο οποίος έχει συντηρήσει το τέμπλο της Αγίας Μαρίνας στα Βλαχάτα, μου έχει μάθει πολλά για την συντήρηση επίπλων ώστε αυτά να γίνουν όχι μόνο μουσειακά αλλά και χρηστικά. Στην συντήρηση επίπλων χρησιμοποιούμε ενέσεις θερμοπλαστικής ρητίνης, κερώματα, ειδικά στερεωτικά, ώστε το ξύλο να εξυγιανθεί εσωτερικά και στην συνέχεια να εφαρμοστούν τα χρώματα και να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση.
Στο νησί οι ευκαιρίες για δουλείες είναι λίγες, όμως προσπαθούμε να μείνουμε στο νησί μας γιατί το αγαπάμε. Αναλαμβάνουμε και συντήρηση και άλλων ειδών από ξύλο που οι άνθρωποι έχουν στα σπίτια τους, πάντα σε οικονομικές τιμές. Αυτό είναι κάτι που μας δίνει και εμάς την ευκαιρία να γινόμαστε ολοένα και καλύτεροι».
Η Αγιογράφος κ. Χριστίνα Κεφάλα, σύζυγος του ιερέα, μας μίλησε και αυτή με την σειρά της για την τέχνη της Αγιογραφίας.
«Έχω σπουδάσει Αγιογραφία στην Αθήνα κοντά στον κ. Γιώργο Κόρδη. Δούλεψα 10 χρόνια στον Άγιο Γεράσιμο κοντά στον Αγιογράφο κ. Ηλία Γεωργάτο ως βοηθός του στην μεγάλη εκκλησία και αυτό με βοήθησε να αποκτήσω μεγάλη εμπειρία. Εκεί έκανα τα χρυσώματα και κάποια χρώματα στον τοίχο υπό τη καθοδήγηση πάντα του κ. Γεωργατου. Όταν είσαι δίπλα σε ένα σπουδαίο δάσκαλο αυτό σε βοηθά να γίνεσαι και εσύ πραγματικός μάστορας. Η Αγιογραφία στον τοίχο είναι διαφορετική από την Αγιογραφία σε πίνακα ,έχει μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας καθότι η κλίμακα είναι διαφορετική όπως και ο φωτισμός αλλά και η οπτική γωνία αλλάζει για τον αγιογράφο. Ο χρόνος της τοιχογραφίας εξαρτάται από την ποιότητα ,την διάσταση αλλά και τον ίδιο τον αγιογράφο πόσο επιδέξιος είναι και από την εμπειρία του.
Στο σπίτι ζωγραφίζω και ιστορίζω φορητές εικόνες στις οποίες εφαρμόζω τεχνικές χρυσώματος, στιλβωτό χρυσό και ασήμι. Επίσης εφαρμόζω μια τεχνική βυζαντινής Αγιογραφίας που ονομάζεται «τσουκάνικο» σύμφωνα με την οποία κάνουμε τρύπες στο ξύλο με μεταλλικά αντικείμενα για να μπορέσει η εικόνα να πάρει μια ιδιαίτερη μορφή. Τις εικόνες τις προετοιμάζω μόνη μου στο σπίτι σε ξύλο, το οποίο το εμποτίζω με κουνελόκολα και επικολλάται επάνω του το τουλπάνι ένα είδος γάζας. Χρησιμοποιώ και άλλες κόλες μη ζωικές που είναι λιγότερο επιβλαβείς για την υγεία, με τις οποίες γίνεται επάλειψη του υφάσματος για την δημιουργία της κατάλληλης για την ζωγραφική επιφάνειας. Τα χρώματα που επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε εξαρτώνται από το τι απεικονίζει η εικόνα π.χ. τα χρώματα και η εμφάνιση των Αποστόλων είναι καθορισμένα, έχει γίνει στην ουσία μια σύμβαση που έχουμε κάνει για να μην αλλάζει η όψη τους. Στη θεολογία του χρώματος υπάρχει ένας κανόνας δεν είσαι όμως αυστηρά υποχρεωμένος να τον ακολουθήσεις αλλά πρέπει στην ουσία να μπεις στην φιλοσοφία και στην πνευματικότητα της εικόνας».
Είμαστε ανοιχτοί σε όσους ενδιαφέρονται για τις τέχνες αυτές στα πλαίσια ενός καφέ ή μιας απογευματινής συζητήσεως εδώ στο οικισμό Πρόκρις που μένουμε ή οπουδήποτε αλλού να αναλύσουμε και να συζητήσουμε για τα θέματα αυτά».
https://www.inkefalonia.gr/koinonia/1561-%CF%84%CE%B1-%CE%BC%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B7%CF%82-%CE%AD%CF%81%CE%B3%CF%89%CE%BD-%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1%CF%82#sigProId152f6b2798