Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 110/2008 του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, ως «αλκοολούχο ποτό» χαρακτηρίζεται το ποτό που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση, έχει ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, έχει ελάχιστο αλκοολικό τίτλο 15% vol. και παράγεται είτε απευθείας από ζυμωθέντα προϊόντα, είτε από ανάμειξη με ένα ή περισσότερα αλκοολούχα ποτά ή/και ποτά.

Οι διατροφικές ετικέτες εμφανίστηκαν στις συσκευασίες τροφίμων το 1986 και έκτοτε η επισήμανση των διατροφικών συστατικών έχει εξελιχθεί. Σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες, η διατροφική επισήμανση καθιστά απαραίτητη την αναγραφή της ενέργειας σε kilojoules(kJ) και των θερμίδων σε kcal ανά 100 γραμμάρια (1kcal ισούται με 4,2kJ). Οι οδηγίες αυτές αφορούν τα τρόφιμα, τα ροφήματα και τα αναψυκτικά, ενώ εξαιρούνται τα αλκοολούχα ποτά με περιεκτικότητα σε αλκοόλ πάνω από 1,2 %. Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, τα άτομα που γνωρίζουν να διαβάζουν τις διατροφικές ετικέτες στα τρόφιμα τείνουν να ακολουθούν ένα πιο υγιεινό τρόπο διατροφής, χρησιμοποιώντας τρόφιμα φτωχά σε λιπαρά και θερμίδες, και πλούσια σε φυτικές ίνες και σίδηρο.

Το Μάρτιο του 2015, το Ευρωκοινοβούλιο ήρθε ένα βήμα πιο κοντά στο να καταρτισθεί νομοθεσία που απαιτεί την επισήμανση των θερμίδων υποχρεωτική και στα αλκοολούχα ποτά. Η πρόταση εγκρίθηκε από 63 από τα 68 μέλη της επιτροπής και θα τεθεί σε ισχύ από το 2016.

Κάθε χρόνο καταγράφονται 3,3 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως, εξαιτίας της αλόγιστης χρήσης του αλκοόλ, οι οποίοι αποτελούν το 5,9% του συνόλου των θανάτων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) κρούει το καμπανάκι για την θεσμοθέτηση πολιτικής, όσον αφορά την εφαρμογή και αξιολόγηση των δημόσιων πολιτικών για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης του αλκοόλ. Οι Ευρωβουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων προτείνουν:

• την υποχρεωτική επισήμανση των θερμίδων και των διατροφικών συστατικών στα οινοπνευματώδη ποτά, 
• την προειδοποίηση πάνω στην ετικέτα του προϊόντος για τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και τη χρήση του κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης. 
• την επισήμανση του ελάχιστου ορίου ηλικίας για την κατανάλωση αλκοόλ στα 18 έτη, 
• οι εθνικές αρχές θα πρέπει να εξετάσουν πιο προσεκτικά τα μέτρα που αφορούν στην πώληση των πολύ φθηνών οινοπνευματωδών ποτών. 

Με τη θεσμοθέτηση αυτή, οι Ευρωβουλευτές ελπίζουν ότι οι καταναλωτές θα οδηγηθούν σε μειωμένη κατανάλωση αλκοόλ, στη μείωση των περιστατικών οδήγησης σε κατάσταση μέθης, τη μη κατανάλωση αλκοόλ από γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, αλλά και τον περιορισμό της παχυσαρκίας.

Τι είναι όμως το «% vol» που βλέπουμε στις ετικέτες των αλκοολούχων ποτών; Η αιθανόλη ή αιθυλική αλκοόλη αποτελεί προϊόν ζύμωσης των υδατανθράκων και εμπεριέχεται σε διάφορα ποσοστά στα οινοπνευματώδη ποτά. Το ποσοστό αυτό παρουσιάζεται στην ετικέτα της συσκευασίας ως «vol» ή «%vol». Για παράδειγμα, το ουίσκι που αναγράφει 40%vol υποδηλώνει ότι το 40% του όγκου του ποτού είναι καθαρή αλκοόλη. Άρα, αν πιούμε μία μερίδα (45ml) ουίσκι, αυτή θα περιέχει 18 γραμμάρια αλκοόλ. Αντίστοιχα, σε ένα ποτήρι 330ml μπύρας με 4% υποδηλώνεται ότι περιέχει 13,2 γραμμάρια αλκοόλ.

Όσον αφορά το θερμιδικό περιεχόμενο, το αλκοόλ όταν διασπάται στον οργανισμό αποδίδει 7 θερμίδες ανά γραμμάριο, ελάχιστα λιγότερες από αυτές που αποδίδει το λίπος (9 θερμίδες ανά γραμμάριο) και περισσότερες από αυτές που αποδίδουν οι πρωτεΐνες και οι υδατάνθρακες (4 θερμίδες ανά γραμμάριο). Το θερμιδικό περιεχόμενο των ποτών διαφέρει ανάλογα το ποσοστό του αλκοόλ που περιέχεται, από την προσθήκη άλλων ποτών ή/και γλυκαντικών υλών (π.χ. αναψυκτικά, χυμοί, ζάχαρη κ.λπ.), αλλά και από το μέγεθος της μερίδας.

Σύμφωνα με τις γενικές οδηγίες για τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, οι γυναίκες συστήνεται να καταναλώνουν 0-1 μερίδα αλκοόλ την ημέρα, ενώ οι άνδρες 0-2 μερίδες αλκοόλ την ημέρα. Μια μερίδα αλκοόλ ισούται με 330ml μπύρα, ή 120ml κρασί, ή 45ml ποτό με περιεκτικότητα 40% αλκοόλ (τύπου βότκα, ουίσκι, τζιν, ρούμι).

Εν κατακλείδι, τα αλκοολούχα ποτά μπορούν να αποτελέσουν μια ιδανική «παρέα» στις καλοκαιρινές διακοπές ή μαζί με το φαγητό, αρκεί να χρησιμοποιούνται σε κατάλληλη ποσότητα και με σύνεση.

mednutrition.gr