Χθες 15 Δεκεμβρίου έκανα παρεμβάσεις μέσω τηλεδιάσκεψης σε δύο επιτροπές της Βουλής.

Αρχικά στην Επιτροπή Περιφερειών συζητήθηκαν «Προτάσεις και κίνητρα για τη στελέχωση των δομών δημόσιας υγείας στις νησιωτικές και δυσπρόσιτες περιοχές», θέμα που συζητήθηκε για 2η συνεδρίαση παρουσία του Υπουργού Υγείας κ. Πλεύρη και της ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας.

Μεταξύ των προτάσεων που κατέθεσα, συμπεριλαμβάνονται:

• Προκήρυξη όλων των οργανικών θέσεων για τις συγκεκριμένες ιατρικές ειδικότητες, ώστε να μην υπηρετεί ένας ιατρός στις κλινικές
• Παραμονή προκηρύξεων σε ισχύ μέχρι την πλήρωση των θέσεων
• Θεσμοθέτηση εκπαιδευτικών αδειών για την καλύτερη επαγγελματική εξέλιξη των ιατρών
• Υπηρεσία περισσότερων αγροτικών ιατρών σε ιατρεία που αυτό είναι εφικτό, ώστε η πρωτοβάθμια υγεία να λειτουργεί ομαλά
• Δημιουργία σχήματος αξιοποίησης από το ΕΣΥ των ιδιωτών ιατρών στα νησιά

Ακολούθως συμμετείχα σε συνεδρίασης της Υποεπιτροπής Νησιωτικών και Ορεινών Περιοχών της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών, με θέμα την απόφαση του Ecofin, που δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να θεσπίσει εκ νέου μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ σε νησιά του Αιγαίου από το 2025, κάτι που είχε καταργηθεί από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Η απόφαση του Ecofin δικαιώνει την προσπάθεια της Κυβέρνησης για μείωση συντελεστών ΦΠΑ σε αγροτικά μηχανήματα και ηλιακά πάνελ, για τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδα. Εξάλλου, μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ θα μπορούν να εφαρμοστούν και σε είδη πρώτης ανάγκης και ιατρικό εξοπλισμό, σε περιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων και καταστροφών.

Παρέθεσα τους λόγους για τους οποίους η Κεφαλονιά, η Ιθάκη και το Ιόνιο γενικότερα πρέπει να έχουν εξίσου δυνατότητα μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, ως νησιωτική περιφέρεια που αντιμετωπίζει αντίστοιχες δυσκολίες με τα νησιά του Αιγαίου. Συνέδεσα την παρέμβαση μου με το γενικότερο σκεπτικό της απόφασης του Ecofin για μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ, σε έκτακτες περιπτώσεις, για περιοχές που πλήττονται από φυσικές καταστροφές.

Κείμενο και Βίντεο της ομιλίας του παρακάτω 

{https://www.youtube.com/watch?v=CfoeB-r_pS8}

Συγχαρητήρια κ. Πρόεδρε για την πρωτοβουλία. Συζητάμε για ένα θέμα που προσωπικά με έχει απασχολήσει όσο κανένα άλλο στη διάρκεια της θητείας μου.         Όλοι οι συνάδελφοι από νησιωτικές περιοχές έχουμε αντίστοιχη αγωνία.

Ευχαριστούμε τον Υπουργό κ. Πλεύρη και την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας που για δεύτερη συνεδρίαση βρίσκονται στην επιτροπή Περιφερειών, παρότι αυτή δεν επεξεργάζεται Σχέδια Νόμου.

Στην παρέμβασή μου θα εστιάσω κυρίως στην έλλειψη ιατρικού προσωπικού στα νησιά.

Πριν δύο μήνες περίπου, συμμετείχα σε  συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Αργοστολίου, με θέμα την κατάσταση στο Νοσοκομείο Αργοστολίου.

Το λόγο στο Δημοτικό Συμβούλιο πήραν εκπρόσωποι των ιατρών του νοσοκομείου και του ιατρικού συλλόγου, οι οποίοι μίλησαν ακριβώς για αυτό το θέμα. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε, με βάση την εμπειρία τους από το σύστημα υγείας. Αντίστοιχες συνεδριάσεις έχουν κάνει και τα δημοτικά Συμβούλια Ληξουρίου, Σάμης και Ιθάκης.

Η σημερινή εικόνα είναι ότι η έλλειψη ιατρικού προσωπικού δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με το θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει.

Η άποψη μου είναι ότι με την υπάρχουσα κατάσταση τα νησιωτικά νοσοκομεία θα συνεχίσουν να παρακμάζουν με κίνδυνο να μετατραπούν ουσιαστικά σε Κέντρα Υγείας. Είναι μια πορεία προδιαγεγραμμένη. Οι παλαιότεροι γιατροί που κρατούν όρθια τα νοσοκομεία και είναι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών, θα αποχωρούν σταδιακά λόγω συνταξιοδότησης, χωρίς να υπάρχει αντικατάστασή τους.

Το γενικότερο συμπέρασμα είναι η ανάγκη για μια νομοθετική παρέμβαση για τη θεσμοθέτηση κινήτρων και θα λαμβάνει σοβαρά την παραπάνω πραγματικότητα.

Σήμερα έχουμε να αντιμετωπίσουμε κοινωνικές εξελίξεις που ξεπερνάνε το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Υπάρχουν τρία σοβαρά εμπόδια που αντιμετωπίζουμε.

Το πρώτο είναι το φαινόμενο της αστυφιλίας και της επιθυμίας των περισσότερων νέων ιατρών να ζήσουν στις μεγάλες πόλεις.

Το δεύτερο είναι οτι υπάρχει εύλογη ανησυχία πολλών ιατρών για την επαγγελματική τους εξέλιξη. Έτσι προτιμούν μεγάλα νοσοκομεία της χώρας, με περισσότερα περιστατικά και ταχύτερη απόκτηση εργασιακής εμπειρίας.

Το τρίτο είναι ότι πολλοί ιατροί που εκπαιδεύτηκαν και πήραν το πτυχίο τους στα ελληνικά πανεπιστήμια, με μεγάλο κόστος για τους φορολογούμενους, προσφέρουν πλέον τις υπηρεσίες τους σε συστήματα υγείας χωρών του εξωτερικού με πολύ υψηλότερες αμοιβές.

Η πανδημία έχει επιβαρύνει παλαιότερες αδυναμίες του συστήματος. Υπάρχουν κλινικές που καλύπτονται από ένα μόνο ιατρό, όταν οι θέσεις στον οργανισμό είναι τρεις ή τέσσερις. Η ψυχολογική πίεση, οι συνεχείς εφημερίες και οι άσχημες εργασιακές συνθήκες οδηγούν αυτούς τους ιατρούς σε παραίτηση, με αποτέλεσμα βασικές κλινικές να λειτουργούν με προσωρινές αποσπάσεις από την ηπειρωτική Ελλάδα.

Στην ιατρική κοινότητα αυτά τα περιστατικά παραιτήσεων γίνονται γνωστά. Έτσι όταν γίνεται προκήρυξη θέσεων, δύσκολα θα βρεθεί ιατρός που θα βάλει τον εαυτό του στη θέση του συναδέλφου που μόλις παραιτήθηκε.

Άρα μια πρώτη πρόταση που θεωρώ ότι πρέπει να εξεταστεί είναι ότι για κάλυψη θέσεων σε κλινικές που πλέον δεν υπάρχει μόνιμος ιατρός οι προκηρύξεις να γίνονται για το σύνολο των θέσεων. Δηλαδή αν δεν υπάρχει για  παράδειγμα παθολόγος στο νοσοκομείο, να μην προκηρύσσεται μια θέση παθολόγου, αλλά όλες οι οργανικές θέσεις μαζί, ώστε να υπάρχει πιθανότητα για ομαλές εργασιακές συνθήκες για όσους εκδηλώσουν ενδιαφέρον.

Δεύτερη πρόταση για τις βασικές κλινικές, να εξεταστεί η δυνατότητα να μην γίνονται συνεχώς άγονες προκηρύξεις, αλλά αυτές να μένουν ανοικτές μέχρι την πλήρωση της θέσης.

Αναφέρθηκα ήδη στο πρόβλημα της επιστημονικής εξέλιξης που προβληματίζει πολλούς γιατρούς. Τρίτη πρότασή μου είναι να εξεταστεί η δυνατότητα εκπαιδευτικών αδειών και συμμετοχής σε προγράμματα εκπαίδευσης, στη βάση της δια βίου μάθησης και της αξιοποίησης νέων τεχνολογικών εξελίξεων.

Ένα άλλο σημαντικό αντικίνητρο για την προσέλκυση ιατρών στα νησιά είναι η δυσκολία ανεύρεσης στέγης. Λόγω του τουρισμού τα ενοίκια είναι ακριβά και η προσφορά κατοικιών εξαιρετικά περιορισμένη. Πρέπει να αναφέρω ότι στην Κεφαλονιά οι Δήμοι Αργοστολίου και Ληξουρίου με αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων ενισχύουν οικονομικά ιατρούς των νοσοκομείων για ανάγκες στέγασης και σίτισης.

Σε συνδυασμό με αντίστοιχες ενισχύσεις της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, τουλάχιστον στον οικονομικό τομέα, υπάρχει ανταπόκριση από την τοπική κοινωνία.

Επειδή αναφερόμαστε σε μια παρέμβαση με σημαντικό δημοσιονομικό αποτύπωμα, το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Οικονομικών πρέπει να εξετάσουν τι δυνατότητες υπάρχουν για μόνιμα οικονομικά κίνητρα σε ιατρούς που υπηρετούν σε νησιωτικά νοσοκομεία.

Στα οικονομικά κίνητρα μπορούν να προστεθούν ισχυρά βαθμολογικά κίνητρα για την καλύτερη εξέλιξη των ιατρών στο ΕΣΥ, με την προϋπόθεση αυτοί να υπηρετήσουν κάποια χρόνια σε νησιωτικό νοσοκομείο.

Ένα άλλο θέμα είναι η ανάγκη καλύτερης αξιοποίησης των ιατρών που είναι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών και δεν ανήκουν στο ΕΣΥ. Στην Κεφαλονιά για παράδειγμα υπάρχει πολύ αξιόλογο δυναμικό στον ιδιωτικό τομέα. Πρέπει να εξεταστεί η δημιουργία ευέλικτου σχήματος, ώστε αυτοί οι ιατροί να καλύπτουν μέρος των αναγκών και του ΕΣΥ στα νησιά.

Επιπρόσθετα υπάρχουν οι αγροτικοί ιατροί, οι οποίοι συχνά καλούνται να καλύψουν τα κενά στα νοσοκομεία. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται μεγάλο πρόβλημα στην πρωτοβάθμια υγεία. Στην Κεφαλονιά λόγω της έκτασης του νησιού και του ορεινού ανάγλυφου, αυτό είναι ένα πολύ έντονο πρόβλημα. Σας δίνω το παράδειγμα των περιοχών της Ερίσου και των Πρόννων στην Κεφαλονιά. Τις μέρες που δεν υπάρχει αγροτικός ιατρός, ακόμα και για την πιο απλή ιατρική υπηρεσία οι κάτοικοι πρέπει να κάνουν μια διαδρομή 100 χιλιομέτρων, σε ένα δύσκολο οδικό δίκτυο. Κύριε Υπουργέ αναφερόμαστε σε περιοχές που έχουν δεκάδες χιλιάδες κατοίκους το καλοκαίρι.

Μια πρόταση που έχω συζητήσει με συνάδελφο Βουλευτή από νησιωτική περιφέρεια, είναι η υπηρεσία και δεύτερου αγροτικού ιατρού σε αγροτικά ιατρεία στα οποία υπάρχει δυνατότητα, ώστε τουλάχιστον ο ένας να καλύπτει τις τοπικές ανάγκες πρωτοβάθμιας υγείας.

Ένα άλλο κρίσιμο θέμα αφορά το χώρο καθημερινής εργασίας των ιατρών. Σε τι συνθήκες καλούνται να προσφέρουν υπηρεσίες. Στο Αργοστόλι το νοσοκομείο χτίστηκε το 1985 και από τότε δεν έχει γίνει συντήρηση του κτιρίου, το οποίο έχει εμφανείς φθορές από το σεισμό του 2014 αλλά και από τον ίδιο το χρόνο. Η μηχανολογική υποδομή του βρίσκεται σε οριακό σημείο. Οι κτιριολογικές ανάγκες υπολογίζεται οτι φθάνουν στα 15 ή 20 εκ. ευρώ, μαζί με αναγκαία προσθήκη πτέρυγας για τις διοικητικές υπηρεσίες.

Αναφέρθηκα προηγουμένως στα οικονομικά κίνητρα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου και δευτέρου βαθμού. Είναι χρέος μου να αναφερθώ και στην κοινωνία των πολιτών, η οποία με τις οργανώσεις της έχει προσφέρει μεγάλη στήριξη στα νοσοκομεία μας, ειδικά στην περίοδο της πανδημίας. Στην Κεφαλονιά έχει κατασκευαστεί μια Μονάδα Εντατικής Θεραπείας κόστους 10 εκατομμυρίων ευρώ από δωρεά του Κληροδοτήματος Βεργωτή και η οποία δε μπορεί να στελεχωθεί, παρότι το δημόσιο έχει αναλάβει αυτή την υποχρέωση.

Σύντομα πρόκειται να ξεκινήσει η κατασκευή νέου Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών αξίας 1.200.000 ευρώ από το ίδιο ίδρυμα. Πρόσφατα μάλιστα το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος δέχτηκε να χρηματοδοτήσει την αγορά νέου εξοπλισμού 230.000 ευρώ για το γαστρεντερολογικό ιατρείο του νοσοκομείου Αργοστολίου. Σημαντικές δωρεές δέχτηκε και το νοσοκομείο Ληξουρίου.

Αυτή τη στήριξη της κοινωνίας των πολιτών νομίζω κ. Υπουργέ ότι η πολιτεία έχει υποχρέωση να τη σεβαστεί και να ανταποκριθεί, ώστε τουλάχιστον να εξασφαλίσει ιατρικό προσωπικό.

Κλείνω λέγοντας ότι πέρα από την προφανή ανάγκη ποιοτικών υπηρεσιών υγείας για τους πολίτες, η οικονομία των νησιών μας βασίζεται στον Τουρισμό. Η αδυναμία υποστήριξης ενός αξιόπιστου συστήματος υγείας έχει αρνητικές επιπτώσεις στην βασική οικονομική μας δραστηριότητα. Ειδικά μετά την πανδημία οι υπηρεσίες υγείας γίνονται σοβαρό κριτήριο επιλογής τουριστικού προορισμού.

Κύριε Υπουργέ, στην ηπειρωτική Ελλάδα υπάρχει ένα ιδιωτικό σύστημα υγείας, το οποίο καλύπτει και ανάγκες του ΕΣΥ. Στα νησιά δεν έχουμε αυτές τις δυνατότητες. Οι υπηρεσίες υγείας είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που απασχολεί τους πολίτες στην καθημερινότητά τους. Είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για τη σχέση κράτους και πολιτών. Το Υπουργείο πρέπει να ανταποκριθεί νομοθετικά με ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που θα περιλαμβάνει στοχευμένα κίνητρα για τη νησιωτική Ελλάδα.