Παρατηρείται έτσι μια έντονη, εγγενής σχέση μεταξύ του πρωινού φωτός και της συναισθηματικής μας κατάστασης, καθώς η απόλαυση των απαλών ακτίνων του ανατέλλοντος ήλιου, μπορεί να αποτελέσει ένα φυσικό φάρμακο για την προώθηση της ευτυχίας και την καταπολέμηση της εποχικής κατάθλιψης.

Το φως και το ανθρώπινο σώμα

Η επιστήμη πίσω από την επίδραση του πρωινού φωτός στην ευτυχία μας, βασίζεται στον περίπλοκο συντονισμό μεταξύ του ηλιακού φωτός και του κιρκάδιου ρυθμού μας. Το σώμα μας, που είναι καλά συντονισμένο με τον φυσικό κύκλο φωτός-σκοταδιού της Γης, ανταποκρίνεται στη σταδιακή αύξηση του ηλιακού φωτός, προκαλώντας την απελευθέρωση σεροτονίνης – που συχνά αναφέρεται ως «ορμόνη της ευτυχίας». Η έκθεσή μας στο πρωινό φως όχι μόνο ενισχύει την παραγωγή σεροτονίνης, αλλά βοηθά επίσης στη ρύθμιση των κύκλων ύπνου-αφύπνισης, προωθώντας έναν πιο ξεκούραστο και αναζωογονητικό νυχτερινό ύπνο. Αυτός ο συγχρονισμός με τον φυσικό ρυθμό της ημέρας και της νύχτας, είναι απαραίτητος για τη διατήρηση ενός υγιούς κιρκάδιου ρυθμού, ο οποίος, με τη σειρά του, συμβάλλει στη θετική διάθεση και στη βελτίωση της ψυχικής ευεξίας.

Επιπλέον, το πρωινό φως χρησιμεύει ως ισχυρό αντίδοτο στη μελαγχολία του χειμώνα, κοινώς γνωστή ως Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή (SAD). Αυτή συμβαίνει κατά τη διάρκεια των ψυχρότερων μηνών, όταν το φως της ημέρας είναι λιγοστό. Εκείνη την εποχή, οι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης και λήθαργου. Η μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως μπορεί επίσης, να διαταράξει την ισορροπία των επιπέδων μελατονίνης και σεροτονίνης στο σώμα, οδηγώντας σε πτώση της διάθεσης.

Ωστόσο, η σκόπιμη απορρόφηση του πρωινού φωτός γίνεται ένα ισχυρό αντίμετρο, βοηθώντας στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της SAD. Το φυσικό φως διεγείρει την παραγωγή της βιταμίνης D, ενός κρίσιμου συστατικού για τη διατήρηση της ψυχικής υγείας, και προκαλεί την απελευθέρωση ενδορφινών, οι οποίες δρουν ως φυσικοί παράγοντες, ανύψωσης της διάθεσης. Έτσι οι άνθρωποι, υποδεχόμενοι την αυγή και επιτρέποντας στο πρωινό φως να διαπεράσει το περιβάλλον μας, δημιουργούμε μια στάση απέναντι στην ψυχική ευεξία, η οποία ξεπερνά τα εμπόδια των εποχιακών αλλαγών.

Ψυχικές επιδράσεις του φωτός

Πέρα από τη βιοχημική επίδραση στις εσωτερικές, οργανικές μας διεργασίες, η αισθητική εμπειρία του πρωινού φωτός, δύναται να έχει βαθιά επίδραση στη συναισθηματική μας κατάσταση. Οι αποχρώσεις της αυγής, με τους ζεστούς τόνους και τις απαλές ακτίνες τους, δημιουργούν αρχικά, ένα οπτικά καταπραϋντικό περιβάλλον, το οποίο προκαλεί συναισθήματα ηρεμίας και γαλήνης. Αυτή η οπτική συμφωνία των χρωμάτων, πυροδοτεί από μόνη της μια θετική αντίδραση στον εγκέφαλο, προωθώντας την αίσθηση της ειρήνης και της γαλήνης. Σίγουρα θα έχετε βιώσει μια αντίστοιχη κατάσταση. Θυμηθείτε το χαμόγελο που ακούσια σχηματίζεται στο πρόσωπό σας. Έτσι σε έναν κόσμο που συχνά χαρακτηρίζεται από τη φασαρία και τη σκληρή εργασία, το να αφιερώσετε μια στιγμή για να βυθιστείτε στην ήρεμη ομορφιά του πρωινού, μπορεί να δώσει θετικό τόνο για ολόκληρη την ημέρα.

Εκτός όμως από τα παραπάνω, άμεσα αποτελέσματά της, η συνήθεια να απολαμβάνει κανείς το πρωινό φως καλλιεργεί επίσης την προσοχή, ενθαρρύνοντας τα άτομα να είναι παρόντα στη στιγμή. Το τελετουργικό της παρακολούθησης της ανατολής του ήλιου μετατρέπεται σταδιακά σε μια μορφή διαλογισμού, επιτρέποντας στα άτομα να συνδεθούν με το περιβάλλον τους και να εκτιμήσουν την ομορφιά του φυσικού κόσμου. Αυτή η πρακτική της ενσυνειδητότητας, σε συνδυασμό με την πλημμύρα θετικών νευροδιαβιβαστών που προκαλεί το πρωινό φως, δημιουργεί μια ισχυρή συνέργεια, η οποία ενισχύει την ψυχική μας ανθεκτικότητα και μας εξοπλίζει ώστε να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της καθημερινότητας με μια πιο «φωτεινή» προοπτική.

Πώς να βρούμε το πρωινό φως;

Το φως, ειδικά το πρωί, είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση ενός υγιούς κιρκάδιου ρυθμού και την προώθηση της συνολικής ευεξίας. Ακολουθούν ορισμένοι πρακτικοί τρόποι για να εξασφαλίσετε ότι έχετε λάβει αρκετό φως:

1. Αφιερώστε χρόνο στην ύπαιθρο το πρωί, ιδανικά μέσα στην πρώτη ώρα μετά το ξύπνημα: Η έκθεση στο φυσικό φως του ήλιου κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου βοηθά στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού σας και ενισχύει την παραγωγή σεροτονίνης.

2. Ανοίξτε τις κουρτίνες και τις περσίδες: Βεβαιωθείτε ότι οι χώροι διαβίωσης και εργασίας σας δέχονται άπλετο φυσικό φως, κρατώντας τις κουρτίνες και τις περσίδες ανοιχτές κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τοποθετήστε τα έπιπλα έτσι ώστε το φως του ήλιου να φτάνει σε διάφορα σημεία του δωματίου.

3. Λαμπτήρες φωτοθεραπείας: Οι λαμπτήρες φωτοθεραπείας, γνωστοί και ως κουτιά φωτός, μιμούνται το φυσικό φως του ήλιου. Αυτές οι λάμπες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες κατά τη διάρκεια των σκοτεινών μηνών ή για άτομα που μπορεί να μην έχουν πρόσβαση σε επαρκή φυσικό φως. Χρησιμοποιήστε τους για περίπου 20-30 λεπτά το πρωί.

4. Πρωινός περίπατος ή άσκηση: Ενσωματώστε στο καθημερινό σας πρόγραμμα υπαίθριες δραστηριότητες, όπως ένας πρωινός περίπατος ή μια ρουτίνα άσκησης. Όχι μόνο θα εκτεθείτε στο φυσικό φως, αλλά η σωματική δραστηριότητα ενισχύει επίσης τις θετικές επιδράσεις στη διάθεσή σας.

5. Προσαρμόστε το χώρο εργασίας σας: Εάν είναι δυνατόν, οργανώστε το χώρο εργασίας σας κοντά σε παράθυρα για να μεγιστοποιήσετε την έκθεση στο φυσικό φως. Εξετάστε το ενδεχόμενο να κάνετε μικρά διαλείμματα έξω κατά τη διάρκεια της ημέρας για να επαναφορτίζεστε και να απολαμβάνετε το φως του ήλιου.

6. Περιορίστε τον χρόνο οθόνης πριν από τον ύπνο: Η έκθεση σε τεχνητό φως, ιδίως από οθόνες, το βράδυ μπορεί να διαταράξει τον κιρκάδιο ρυθμό σας και να σας δυσκολέψει να κοιμηθείτε. Ελαχιστοποιήστε το χρόνο στην οθόνη τουλάχιστον μία ώρα πριν από τον ύπνο.

7. Δημιουργήστε μια πρωινή τελετουργία: Καθιερώστε μια πρωινή ρουτίνα που περιλαμβάνει την παραμονή σας σε ένα καλά φωτισμένο περιβάλλον. Είτε πρόκειται για την απόλαυση του πρωινού δίπλα σε ένα ηλιόλουστο παράθυρο είτε για λίγες στιγμές ενσυνείδησης σε εξωτερικό χώρο, αυτές οι τελετουργίες μπορούν να δώσουν θετικό τόνο στην ημέρα.

Ακόμα και αν ζείτε σε περιοχή με περιορισμένο ηλιακό φως, ειδικά κατά τη διάρκεια ορισμένων εποχών, αναζητήστε προληπτικά πηγές φωτός. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την προσαρμογή του καθημερινού σας προγράμματος ώστε να δίνετε προτεραιότητα στον υπαίθριο χρόνο ή τη χρήση συσκευών φωτοθεραπείας.

πηγή: protothema.gr